Ο Μητροπολίτης Δημητριάδος στην Ηγουμενίτσα για τα εγκαίνια της έκθεσης έργων του Θεοφίλου (ΦΩΤΟ)

Παρουσία του Μητροπολίτου Δημητριάδος Ιγνατίου έγιναν στην Ηγουμενίτσα,  την Κυριακή, 28 Νοεμβρίου 2021, τα εγκαίνια της περιοδικής έκθεσης «Έργον Θεοφίλου: εικόνες αγίων από το Πήλιο στη Θεσπρωτία», η οποία τελεί υπό την Αιγίδα του Οικουμενικού Πατριαρχείου. 

Στα εγκαίνια της έκθεσης, όπου παρέστση, μεταξύ άλλων, ο περιφερειάρχης Ηπείρου Αλέκος Καχριμάνης, καθώς και ο ηγούμενος της Μονής Γηρομερίου π. Μεθόδιος ως εκπρόσωπος του Οικουμενικού Πατριάρχου, ο Μητροπολίτης Ιγνάτιος τόνισε ότι "αν έχει αξία μια έκθεση, είναι όχι μόνο για να δείξει τα έργα, αλλά μέσα από αυτά να βρούμε την ταυτότητά μας, τη θρησκευτική και ταυτόχρονα την Ελληνική. Και ταυτόχρονα νοηματοδοτεί την κοινωνία των πολλών ταυτοτήτων".

Και πρόσθεσε: "Ο Θεόφιλος μπόρεσε να εκφράσει σε μια παράδοξη εποχή αυτό, που είναι ο πολιτισμός μας και η πίστη μας. Σήμερα το έχουμε πολύ περισσότερο ανάγκη, για να μπορέσουμε να δούμε το μέλλον, μαζί με τον άλλον. Για μας ο άλλος παραμένει μια ζωντανή εικόνα του Θεού". 

Αφορμή για την έκθεση, που εντάσσεται στο πλαίσιο των επετειακών δράσεων της Εφορείας Αρχαιοτήτων Θεσπρωτίας και του Δήμου Ηγουμενίτσας για τον εορτασμό των 200 χρόνων από την επανάσταση του 1821, απετέλεσαν τρεις εικόνες του Θεόφιλου, που φιλοτέχνησε γύρω στο 1910, έπειτα από παραγγελία του Βασίλειου Τσιλιβίδη, για το τέμπλο του ναού της Αγίας Παρασκευής στον Λιά Θεσπρωτίας. 

Εκείνος τις μετέφερε στο χωριό, μπήκαν στην εκκλησία και η παρουσία τους σχεδόν ξεχάστηκε για πολλά χρόνια. Τη δεκαετία του 1990 τράβηξαν την προσοχή των ειδικών, που τις ταυτοποίησαν ως έργα του Θεόφιλου. 

΄Εκτοτε υπήρχε η ανησυχία για την ασφάλειά τους, ένα ζήτημα που ήρθε να λύσει η δημιουργία του μουσείου στο Λιά (στον πάνω όροφο του παλαιού σχολείου του χωριού, που κτίστηκε το 1929), με χρηματοδότηση της οικογένειας των επιχειρηματιών Αλέκου και Χαράλαμπου Υφαντή, που έλκουν την καταγωγή τους από τον Λια. 

Αξίζει να σημειωθεί πως στα εγκαίνια της έκθεσης ήταν παρούσα η απόγονος του δωρητή των εικόνων του Θεόφιλου στο Λιά Βασίλειου δικηγόρος Νίκη Τσιλιβίδη.

Η έκθεση αυτή περιλαμβάνει 17 έργα του λαϊκού ζωγράφου Θεόφιλου Χατζημιχαήλ, που αντλούν τη θεματογραφία τους από την εκκλησιαστική ζωγραφική παράδοση και αποτελεί την πρώτη προσπάθεια παρουσίασης ενός ικανοποιητικού αριθμού αντιπροσωπευτικών θρησκευτικών έργων του μεγάλου λαϊκού ζωγράφου, ο οποίος είναι γνωστός ουσιαστικά από τις κοσμικές τοιχογραφίες που φιλοτέχνησε κυρίως στο Πήλιο και τη Λέσβο.

Στη θεματική διάρθρωση της έκθεσης συμπεριλαμβάνονται επιπλέον έντεκα εικόνες από ναούς του Πηλίου και από τη συλλογή του Μουσείου Βυζαντινής Τέχνης και Πολιτισμού Μακρινίτσας, αρμοδιότητας της Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος και τρεις εικόνες από τη συλλογή του Λαογραφικού Κέντρου Κίτσου Μακρή, το οποίο λειτουργεί ως Παράρτημα της Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.

H έκθεση αποτελεί συνεργασία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Θεσπρωτίας με τους Δήμους Ηγουμενίτσας και Φιλιατών και την Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου και πραγματοποιείται με την ευγενική υποστήριξη της Ιεράς Μητροπόλεως Δημητριάδος και Αλμυρού, της Βιβλιοθήκης και Κέντρου Πληροφόρησης του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, του Μουσείου Βυζαντινής Τέχνης και Πολιτισμού Μακρινίτσας, της Δημοτικής Πινακοθήκης Λιά, του Εκκλησιαστικού και Βυζαντινού Μουσείου Μυτιλήνης, του Μουσείου-Βιβλιοθήκης Στρατή Ελευθεριάδη-Tériade και της Υπηρεσίας Νεωτέρων Μνημείων και Τεχνικών Έργων Θεσσαλίας και Κεντρικής Στερεάς Ελλάδας.