Τι αναφέρει ο δρ. βυζαντινής ιστορίας Brendan Osswald...
Η διαθήκη (ιδ΄ αιώνας) του οσίου Νείλου του Εριχιώτη, ιδρυτή της Μονής Γηρομερίου Θεσπρωτίας, είναι σπουδαία ιστορική πηγή. Κυρίως για την ιστορία της μεσαιωνικής Ηπείρου. Όπως αναφέρει ο Brendan Osswald, επιστημονικό μέλος της Γαλλικής Σχολής Αθηνών, το ενδιαφέρον της βρίσκεται στις αναφορές στη ζωή της Μονής, αλλά και στο πολιτικό περικείμενό της. Είναι γνωστή χάρη σ' ένα
αντίγραφο
του δέκατου ένατου αιώνα και μνημονεύει διάφορα πρόσωπα του καθεστώτος του κράτους της Ηπείρου. Η διαθήκη επικυρώνεται από έναν ανώνυμο ηγεμόνα, ο οποίος ήταν κατά πάσα πιθανότητα ο δεσπότης Ιωάννης, της δυναστείας των κομίτων της Κεφαλληνίας. Η διαθήκη έχει σημασία για το δεσμικό πλαίσιο του Δεσποτάτου της Ηπείρου. Σε βαθιά γεράματα, στην ηλικία των 106 ετών, ο όσιος
Νείλος παρέδωσε το πνεύμα του στις 2 Ιανουαρίου του έτους 1334, αφού
συνέταξε τη Διαθήκη του και όρισε το διάδοχό του. Το
λείψανό του ενταφιάστηκε σε μικρή απόσταση από τη Μονή και παραμένει
μέχρι σήμερα εκεί, διότι όταν επεχείρησαν, λίγα χρόνια μετά το θάνατό
του, την ανακομιδή του, κατά θεία παραχώρηση, κατέπεσε ογκώδης βράχος
και κάλυψε τον τάφο. Σήμερα, επάνω από τον τάφο του Οσίου Νείλου υπάρχει
μικρό παρεκκλήσι.αντίγραφο