Ο ποταμός Καλαμάς δεν είναι μόνο κομμάτι της φύσης είναι και μνημείο πολιτισμού! Οι όχθες του, σε όλο το μήκος του, από την αρχαιότητα, συγκέντρωναν τον κύριο όγκο του πληθυσμού της περιοχής. Αρχαίες πολιτείες, παλιές εκκλησίες και γεφύρια, αποκαλύπτουν το αξιόλογο παρελθόν των κατοίκων σ’αυτόν τον τόπο και μεταβάλλουν αυτό το φυσικό πέρασμα σε χώρο συνάντησης ανθρώπων και πολιτισμών. Το τοπίο του Καλαμά αποτυπώνειπαλιά και νέα προβλήματα που δημιούργησε στους κατοίκους που τον αγκάλιαζαν, όπως πλημμύρες με καταστροφικές συνέπειες, αλλά και προσφορά ζωής
και έμπνευσης. Παραμένει όριο και παράλληλα ραχοκοκαλιά του πολυφωνικού τραγουδιού και χαρακτηρίζει όλη την περιοχή εξ ου και το δημοτικό τραγούδι: «Πέρα από τον Καλαμά στης Μουργκάνας τα χωριά». Ενέπνευσε και εμπνέει πολλούς να αφιερώσουν στίχους στον ίδιο τον ποταμό και πολλά δημοτικά τραγούδια γράφτηκαν για να τον υμνήσουν.
Ενδεικτικά αναφέρονται κάποιοι στίχοι από ποιήματα και τραγούδια:
1) Όνειρα η ζωή και συ κυλάς
σαν τον αρχαίο ρου του Καλαμά, θυαμίζοντας
πότε προς τον Αχέροντα και πότε στους Σελλούς,
την προσμονή μου βασανίζοντας με δίνες.
2) Εκεί όπου βγαίνει ο Καλαμάς στο πέλαο
εκεί όπου πηγαίνει ο ήλιος στη μάνα του
κατά πως λένε........
3) Με μάτι τυρκουάζ μου φέγγει ο Καλαμάς
Κι ως να με πάει στη θάλασσα τον σφάζω στο λαιμό
Μεριές μεριές λουλάκι πιο κάτω θαλασσί
Το σώμα του ένα φίδι που αλλάζει το πετσί.
Σήμερα ο Καλαμάς, δίνει ζωή σε μια μεγάλη έκταση, αρδεύοντας πόλεις και χωριά, ποτίζοντας καλλιέργειες δημιουργώντας βιότοπους-πολύτιμα καταφύγια για τα άγρια ζώα και τα φυτά.