Η
μονή της αγίας Μαρίνας στη Χαραυγή (Λύκου) Φιλιατών, είναι ένα θρησκευτικό
μνημείο με ιστορική αξία. Γι’ αυτό η αποκατάστασή της και η ανάδειξή της, αποτελεί πολύ θετικό
γεγονός. Δεν υπάρχουν στοιχεία για το πότε χτίστηκε το μοναστήρι
της Αγίας Μαρίνας. Ο Αραβαντινόςστο έργο του «Περιγραφή της Ηπείρου »
(τ.Γ. σ. 149) αναφέρει «μοναστήριον αρχαίον κείμενον κατά την αριστεράν όχθην
του ποταμού της Γλούστας παρά το χωρίον Λύκου» χωρίς να παραθέτει άλλες
πληροφορίες. Είναι βέβαιο ότιπρόκειται περί παλαιάς μονής. Το έτος 1827 είναι η χρονολογία που αναγράφεται στην είσοδο της εκκλησίας της μονής. Στη μοναδική εναπομείνασα παλαιά εικόνα στο τέμπλο αναγράφεται η χρονολογία 1829. Τότε ανεγέρθηκε καινούργιος ναός. Η υπάρχουσα λειψανοθήκη αναγράφει χρονολογία 1783 (THC AΓHAC ΜΕΓΑΛΟ ΜΑΡΤΗΡΟ ΜΑΡΙΝΑ 1783). Η χρονολογία αυτή προφανώς σχετίζεται με την κατασκευή της λειψανοθήκης. Τα παλιά εκκλησιαστικά βιβλία δεν σώθηκαν διότι αντικαταστάθηκαν με καινούργια και καταστράφηκαν. Υπάρχουν παιδικές αναμνήσεις του γράφοντος σύμφωνα με τις οποίες τα αντίστοιχα βιβλία της κεντρικής εκκλησίας, τα χρησιμοποιούσαν για προσάναμα. Η παράδοση αναφέρει ότι το ναό του μοναστηριού, όπως και την κεντρική εκκλησία, τον έχτισε ένας κάτοικος του χωριού, γνωστός με το επώνυμο Πριμηκύρης. Είχε δυο παιδιά και πέθαναν και τα δυο από λοιμό που ενέσκηψε στην Ήπειρο τα έτη 1813-14. Πούλησε τα γιδοπρόβατά του και έχτισε τους δύο, περικαλείς πράγματι ναούς. Το όνομά του όμως δεν διασώθηκε, το δε «Πριμηκύρης» είναι εκκλησιαστικός τίτλος, ο οποίος του απονεμήθηκε προφανώς έπειτα από αυτές τις δωρεές. Ήδη από τα τέλη του 19ου αιώνα τα κελιά του Μοναστηριού άρχισαν να καταρρέουν. Στην εφημερίδα «Η φωνή της Ηπείρου» το έτος 1893, αναγράφονται τα εξής: «Εις το χωρίον Λύκου των Φιλιατών υπήρχε αρχαία μονή επ? ονόματι της Αγίας Μαρίνης και ήτο κατ? έτος πανηγυρίζουσα, το το κέντρον όλων των πλησιοχώρως, αύτη είναι ήδη ετοιμόρροπος και στερείται πόρων. Η αποκατάσταση του μοναστηριού θα επικεντρωθεί στα κελιά και στο καθολικό της μονής, στην ανακατασκευή της στέγης του κυρίως ναού, του χαγιατιού, του εξωνάρθηκα, του τυμπάνου (με την καθαίρεση επιχρισμάτων), των κουφωμάτων καθώς και της αψίδας του ιερού.