Μένει τουριστικά αναξιοποίητο το φαράγγι του Καλαμά - Πρόταση για γεωπάρκο

Όμορφη πρόκληση είναι το φαράγγι του Καλαμά ή “Φραγγοπήδημα”, ανάμεσα στα χωριά Πέντε Εκκλησιές, Πολύδροσο και Μαλούνι, που, πραγματικά είναι μνημείο φυσικής ομορφιάς.

Ωστόσο μένει τουριστικά αναξιοποίητο, παρ΄ ότι τα χωριά της περιοχής χρειάζονται μια τονωτική ¨ένεση¨ για να ξεφύγουν από την ερήμωση. 

Μέχρι τώρα δεν έχει γίνει τίποτε και η περιοχή είναι κυριολεκτικά στο μηδέν, παρότι οι όμορφες προκλήσεις της φύσης είναι πολλές.

Φορείς και κάτοικοι της περιοχής θεωρούν ότι θα μπορούσε να αναγνωρισθεί σε γεωπάρκο η περιοχή του φαραγγιού του ποταμού Καλαμά, οπότε η προοπτική θα ήταν εντελώς διαφορετική.

Το ποτάμι τρυπάει τους βράχους, σχηματίζοντας ένα επιβλητικό φαράγγι ενός περίπου χιλιομέτρου. Το τμήμα αυτό του ποταμού με τις απότομες βουνοπλαγιές, αποτελεί την προστατευόμενη περιοχή των Στενών του Καλαμά.

Είναι τοπίο μοναδικής αισθητικής αξίας, με έντονη την αίσθηση της απομονωμένης ωραιότητας, με κατακόρυφους βραχώδεις γκρεμνούς, ανάμεσα από τους οποίους ρέει με μαιανδρισμούς το ποτάμι, δυσπρόσιτα σπήλαια στις πλαγιές και σημαντική ζώνη παραποτάμιας βλάστησης.

Πρόκειται για φαράγγι με αλλουβιακό δάσος και περικλείει λόφους, που καλύπτονται από φρύγανα. Η περιοχή περιλαμβάνει ένα μικρό υγρότοπο.

Το φαράγγι του Καλαμά, αρχίζει από το «Κάστρο» της Ραβενής και τελειώνει στην ακρόπολη της βυζαντινής πόλης Οσδίνας.

Από το δρόμο Βροσίνα – Φιλιάτες, ξεκινά χωματόδρομος που οδηγεί κάτω από το Κάστρο της Ραβενής, στις πηγές Αναβρυστικών.

Η διαδρομή μέσα από το ποτάμι, καταλήγει, κάτω από το χωριό Πολύδροσο, σε έναν παλιό νερόμυλο, όπου και διακόπτεται από γκρεμό στη θέση «Φραγγοπήδημα».

Συνεχίζεται στη θέση «Σταυροπηγάδια» ή «Σπυροπηγάδια», απ΄ όπου η διαδρομή μέσα από το φαράγγι σε οδηγεί σε ένα μοναδικό τοπίο με ερείπια παλιάς γέφυρας, όπου πριν την κατασκευή της στρατιωτικής γέφυρας το πέρασμα του Καλαμά γινόταν με την «καλάθα». Η περιοχή των Στενών Καλαμά έχει σημαντικά υπολείμματα βυζαντινής κληρονομιάς.

Τα τελευταία χρόνια στο πανέμορφο φαράγγι του Καλαμά τα παρόχθια πλατάνια “διαλύονται”… Αφού ξεραίνονται, καταρρέουν και παρασύρονται από τα ορμητικά νερά του ποταμού. 

Στο φαράγγι, όπως και στα διπλανά  “Σπυροπηγάδια”,  τα άλλοτε αγέρωχα σκιερά πλατάνια, δίπλα ακριβώς από τον θρυλικό “Θύαμι”,  θυμίζουν νεκρή ζώνη.

π. Ηλίας Μάκος