Του π. Ηλία Μάκου
Οι τρεις Ιεράρχες είναι απαράμιλλα υποδείγματα σπάνιας εγκυκλοπαιδικής και επιστημονικής μόρφωσης, αλλά κυρίως παραδείγματα βαθιάς και θερμουργούς πίστης. Εξακολουθούν να θαυμάζονται και θα θαυμάζονται συνεχώς για την αρτιώτατη μόρφωσή τους και θα διατηρούν τα πρωτεία.
Αφ’ ενός, γιατί στα συγγράμματά τους υπάρχει εγγυημένη και ανόθευτη η Ορθόδοξη πίστη και διδασκαλία.Αφ’ ετέρου, γιατί δεν είναι μονομερής η ακραιφνής Ορθόδοξη θεολογική τους κατάρτιση.Είναι συγχρόνως και ο κρυστάλλινος ηθικός βίος τους, ο αδαμάντινος και ολοφώτεινος χαρακτήρας τους. Δεν υπάρχει σκιά στην ηθική προσωπικότητά τους. Η αρετή τους ακτινοβολεί και σε κάνει να σκύβεις ταπεινά ενώπιον του ηθικού τους μεγαλείου.Αυτό ήταν το επίπεδο και αυτή ήταν η προσφορά των Τριών Ιεραρχών.
Και το ερώτημα, που προκύπτει αβίαστα είναι ποιο είναι το επίπεδο της παιδείας, τώρα, στη χώρα μας; Είναι μια παιδεία «άδεια», «κούφια» από περιεχόμενο και σκοπό, «γυμνή» από κάθε αξία.Και διαμορφώνει ανθρώπους λειτουργικά αναλφάβητους, χωρίς βάθος και θεμέλιο, χωρίς να έχει ουσία η ζωή τους.Την ψυχή των νέων την αφήνει σκοτεινή, το εσωτερικό της καρδιάς τους αφώτιστο και τις συνέπειες τις βιώνουμε.
Μαρασμός, αποχαλίνωση, ναρκωτικά, βία, έξαρση της εγκληματικότητας.Δεν τους βοηθάει να γίνουν ικανοί να αποβάλλουν την κενότητα, αντίθετα τους ωθούνται στην ανυπαρξία, και να αναδειχθούν άνθρωποι με πνευματική ζωή.
Έτσι οι νέοι αποπροσανατολίζονται, δεν χάνουν μόνο το νόημα της ζωής, η ζωή τους χάνει το νόημά της. Γκρεμίζονται τα πάντα μέσα τους, «πεθαίνουν» εσωτερικά, γιατί λαμβάνουν γνώσεις άχρηστες, δεν λαμβάνουν πνεύμα και ήθος, δεν λαμβάνουν γνήσιο μορφωτικό πλούτο, γκρεμίζεται η κοινωνία ολόκληρη, που ζουγκλοποιείται και αποθηριώνεται.
Ας συνηδειτοποιήσουμε όλοι μας ότι ο περιορισμός και ακόμη περισσότερο η κατάργηση του Θεού από την παιδεία, την οποία διαχρονικά επιδιώκουν κάποιοι με πάθος και αγωνίζονται στη θέση του «δολοφονημένου» Θεού να βάλουν τον άνθρωπο ή μάλλον τον υπεράνθρωπο, παραμερίζοντας και «χτυπώντας» τα διδάγματα της πίστης, που προέβαλαν οι Τρεις Ιεράρχες, οδηγεί σε μηδενιστικές απαξίες, σε παρακμή, σε χάος.
Ας φροντίσουν, λοιπόν, οι αρμόδιοι, να επανέλθει η παιδεία στο πνεύμα των Τριών Ιεραρχών, που είναι πραγματικά μεγάλοι, όπως τους αναγνωρίζει η συνείδηση όλου του πολιτισμένου κόσμου.