Ένας θησαυρός λαογραφίας με 2000 αντικείμενα στην Πλακωτή Παραμυθιάς από μια αγρότισσα...


Του π. Ηλία Μάκου

Κυριολεκτικά στους ώμους της πήρε ένα κομμάτι πολιτισμού η συνταξιούχος αγρότισσα Τούλα Μώκου από την Πλακωτή Παραμυθιάς! 

Σ’ ένα μικρό χώρο, σκεπασμένο με τσίγκο, αφού οι αρμόδιοι δεν έχουν… χρόνο να ασχοληθούν με τη στέγαση του θησαυρού, που έχει συγκεντρώσει με πολύ κόπο και μεράκι η κ. Μώκου, φιλοξενούνται πάνω από 2.000 αντικείμενα καθημερινής χρήσης του τελευταίου αιώνα και συγκεκριμένα, από το 1900 έως τις ημέρες μας! 

Αυτά τα αντικείμενα Λαογραφίας, όπως αλέτρια, αργαλειοί, ρόκες, τάβλες, φορεσιές, σκεύη μαγειρικής και σερβιρίσματος, θυμίζουν μια άλλη ζωή, που μπορεί να πέρασε, αλλά είναι παράλληλα και τόσο κοντινή μας.

Αγάπη και χρέος για τον τόπο

Στον «παράδεισό» της με προθυμία ξεναγεί τον επισκέπτη στα… κομμάτια της ψυχής της. Και όπως λέει η ίδια: «Τα σημαντικότερα κίνητρα, που με ώθησαν να συγκεντρώσω αυτό το υλικό ήταν η αγάπη για τον τόπο μου και ένα διπλό χρέος προς τους συγχωριανούς μου και όλους τους συντοπίτες μου. Χρέος σε αυτούς, που έζησαν πριν από μένα, αγωνίστηκαν, πρόσφεραν πολλά και δεν πρέπει να αφήσουμε να ξεθωριάσουν. Χρέος και σε αυτούς, που θα ζήσουν μετά από εμάς, να τους βοηθήσουμε να μάθουν περισσότερα για τον τόπο τους και την καταγωγή τους και να μην αποκοπούν από τις ρίζες τους».

Και βιβλία και βίντεο!

Και δεν έχει σταματήσει μόνο στα αντικείμενα η κ. Μώκου. Κάθισε και έγραψε και βιβλία για το χωριό της.

Σ' ένα από αυτά, πέρα από την ιστορία του χωριού, κατέγραψε, με μεγάλη υπομονή και ακρίβεια,  τα ονόματα όλων των συγχωριανών της, παλιών και νεότερων, το γενεαλογικό δέντρο κάθε Πλακωτιώτη και τα βασικότερα βιογραφικά του στοιχεία (γέννηση, σπουδές, επάγγελμα, γάμος, όνομα συζύγου, ονόματα παιδιών, άλλες συγγενικές σχέσεις κ.λπ.).

Σε άλλο, "στα μονοπάτια της Παράδοσης", διασώζει  τοπικές ιστορίες, με πρωταγωνιστές ανθρώπους αγνούς και γνήσιους, παροιμίες, τοπωνύμια και ένα σωρό άλλες ενδιαφέρουσες θεματικές ενότητες, που βγάζουν στο φως άγνωστες πτυχές  μιας νοσταλγικής εποχής, που μπορεί να πέρασε, αλλά το άρωμά της δεν έσβησε. Ο αέρας του χρόνου δεν σβήνει τις αναμνήσεις της Τούλας Μώκου, δεν ακουμπάει  ό,τι αγαπάει, δεν διαγράφει ό,τι έζησε και ό,τι κληρονόμησε.   

Εξάλλου σε βίντεο, που η ίδια επιμελήθηκε, προβάλλεται η αναπαράσταση   δραστηριοτήτων από την παλαιά  ζωή των κατοίκων (αλώνισμα, ζάλωμα, γάμος κ.λπ.).

Αφανής συμπαραστάτης

Σ’ όλη της αυτή την προσπάθεια, που συνεχίζεται, έχει έναν αφανή, αλλά δραστήριο συμπαραστάτη, τον άντρα της Ηλία Μώκο. Λέει γι’ αυτόν: «Στα είκοσι παντρεύτηκα τον άντρα μου και αυτός ήταν το πρώτο λαχείο της ζωής μου. Όσα στερήθηκα στη ζωή μου, μου τα έδωσε όλα. Μου στάθηκε όχι μόνο σύντροφος, αλλά και πατέρας, αδελφός, φίλος. Μου έδιωξε όλες μου τις πίκρες, μου έδωσε φτερά. Η απογοήτευσή μου έγινε απέραντη αγάπη για τη ζωή και τους ανθρώπους».

Εξέδωσε βιβλίο, όπου διασώζει τις ρίζες της οικογένειας του άνδρα της Ηλία, που της στέκεται ακλόνητος "βράχος" και είναι ο άμεσος συνεργάτης  της στην επιδίωξή της να μη σβήσει ο νόστος της παλαιάς αγνής ζωής. 

Απλή γυναίκα είναι η Τούλα Μώκου, χωρίς πτυχία, ωστόσο η ευφυΐα του μυαλού της, ο δυναμικός παλμός της καρδιάς της και η αγάπη της για ό,τι έζησε και ζει, της δίνουν τη δυνατότητα να κάνει "θαύματα",κρατώντας ολοζώντανη τη συλλογική κοινωνική τοπική μνήμη.