Στην κόψη του ξυραφιού οι κτηνοτρόφοι - Του Κώστα Αγόρη

Σε κρίσιμη καμπή βρίσκεται αυτή τη στιγμή ο ζωτικός για την ελληνική οικονομία κλάδος της κτηνοτροφίας, ο οποίος εμφανίζει πλέον και στην Ήπειρο τάσεις συρρίκνωσης με ό,τι συνεπάγεται αυτό γενικότερα.

Βασική αιτία είναι η υπέρμετρη αύξηση του κόστους παραγωγής εξαιτίας των απανωτών ανατιμήσεων στην ενέργεια και τις ζωοτροφές.

Πρόκειται για μία νέα πραγματικότητα, η οποία αναγκάζει κτηνοτρόφους να δίνουν τα ζώα τους για σφαγή μη μπορώντας να ανταπεξέλθουν οικονομικά στη σίτισή τους. Συν τοις άλλοις, ειδικά για την περιοχή μας, έχουν μειωθεί αισθητά οι βοσκοί από την Αλβανία, οι οποίοι παίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της ντόπιας κτηνοτροφίας.

Η Πολιτεία λαμβάνει πάντως μέτρα για τη στήριξη του κτηνοτροφικού κλάδου με πιο πρόσφατο τη διεύρυνση του αριθμού των παραγωγών που θα λάβουν ενίσχυση 2% για αγορά ζωοτροφών.

Σφάζουν τα ζώα τους

Πολύ δύσκολες ημέρες βιώνει η ελληνική Κτηνοτροφία εξαιτίας της ραγδαίας αύξησης του κόστους παραγωγής σε ζωοτροφές και ενέργεια. Κτηνοτρόφοι σε όλη τη χώρα, μη αντέχοντας το δυσβάστακτο πλέον κόστος σίτισης των κοπαδιών τους, φτάνουν στο σημείο να τα οδηγήσουν στη σφαγή.

Η απόγνωση μάλιστα ορισμένων είναι τόσο μεγάλη που δεν αντέχουν οικονομικά να τα ταΐσουν ούτε για ένα επιπλέον μήνα. Φυσικά, η μαζική σφαγή αιγοπροβάτων δημιουργεί μια σειρά από αλυσιδωτές επιπτώσεις. Το ζωικό παραγωγικό κεφάλαιο που χάνεται, δύσκολα θα αναπληρωθεί.

Σύμφωνα και με τα στοιχεία του ΕΛΓΟ Δήμητρα, το πρώτο τρίμηνο του 2022 μείωση στην παραγωγή γάλακτος και κάπως έτσι οι κτηνοτρόφοι κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς αντικείμενο. Αυτό σημαίνει πως η Ελλάδα θα μπορούσε να βρεθεί αντιμέτωπη με μια εγχώρια επισιτιστική κρίση καθώς, ακόμη και εισαγωγές να γίνουν, τα γαλακτοκομικά θα είναι σχεδόν απλησίαστα για τον καταναλωτή.

Κάποιοι καλλιεργούν…

Μέσα σ’ αυτό τον «ορυμαγδό», τυχεροί σε σχέση με τους περισσότερους είναι οι κτηνοτρόφοι, οι οποίοι παράγουν οι ίδιοι όλο ή τουλάχιστον ένα μεγάλο μέρος των ζωοτροφών που απαιτούνται για να ξεχειμωνιάσουν τα κοπάδια τους. Φυσικά, δεν είναι πολλοί εκείνοι που καλλιεργούν σήμερα στην Ήπειρο οι ίδιοι τριφύλλι και καλαμπόκι για να ταΐσουν τα ζώα τους και αυτό συμβαίνει για πολύ συγκεκριμένους λόγους. Κυρίως επειδή η παράλληλη ενασχόληση με κοπάδια και καλλιέργειες δεν είναι εύκολη υπόθεση. Απαιτεί πολλά εργατικά χέρια, άρα αυξημένο κόστος για τους παραγωγούς. 

 Δυσεύρετοι τσομπάνοι!

Σαν να μην έφτανε η εκτίναξη του κόστους των ζωοτροφών, αισθητά μειώθηκαν τα τελευταία χρόνια, ειδικά από την έναρξη της πανδημίας του κορωνοϊού και μετά, οι Αλβανοί βοσκοί ειδικά στην Ήπειρο, οι οποίοι είναι πλέον δυσεύρετοι. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα κτηνοτρόφοι που στηρίζονταν σ' αυτούς να αντιμετωπίζουν σήμερα δυσκολίες στη διαχείριση των κοπαδιών τους.

Γιατί όμως συνέβη αυτό; Η πανδημία έδωσε την αφορμή να αναθεωρήσουν κάποιες συνήθειές τους και να αναζητήσουν άλλες επιλογές. Έτσι κάποιοι από αυτούς, που έρχονταν στην Ελλάδα για δουλειά, βρήκαν σε άλλες χώρες καλύτερα μεροκάματα και καλύτερες συνθήκες κοινωνικής πρόνοιας για τους ίδιους και τις οικογένειές τους. 

 Σημαντικός ρόλος

Η αλήθεια είναι ότι οι Αλβανοί βοσκοί είναι πολύ χρήσιμοι, καθώς οι Έλληνες γενικά δεν επιλέγουν να κάνουν αυτή τη δουλειά. Εξάλλου, αποδείχθηκαν εξοικειωμένοι µε το ορεινό και δυσπρόσιτο περιβάλλον και ικανοί να ανταπεξέλθουν στα ακραία καιρικά φαινόµενα, ενώ αγαπούν τη φύση και είναι καλοί οδηγοί του κοπαδιού. 

Αυτό σημαίνει πως ο ρόλος τους στη διατήρηση της κτηνοτροφίας είναι σηµαντικός, όπως και η ανθρώπινη παρουσία τους είναι κρίσιμη για τη διατήρηση µιας ζωντανής, παραγωγικής υπαίθρου.

Περαιτέρω στήριξη

Η δύσκολη κατάσταση στην οποία έχει βρεθεί ο κτηνοτροφικός κόσμος της χώρας δεν είναι απλή υπόθεση και για να αντιμετωπιστεί  απαιτείται ένα γενικότερο σχέδιο από πλευράς του Κράτους καθώς και η διάθεση σημαντικών πόρων. Πάντως, γίνονται προσπάθειες από τα εμπόδια υπουργεία.

Για παράδειγμα, σε περαιτέρω στήριξη των κτηνοτρόφων προχώρησε η κυβέρνηση με τροποποίηση της Κοινής Υπουργικής Απόφασης των Υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Γιώργου Γεωργαντά, του αναπληρωτή Υπουργού Οικονομικών Θεόδωρου Σκυλακάκη και του Υφυπουργού Απόστολου Βεσυρόπουλου, που είχε εκδοθεί τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους.

Συγκεκριμένα, δίνεται η δυνατότητα στα φυσικά πρόσωπα, επαγγελματίες αγρότες, που θα εγγραφούν στο Μητρώο Αγροτών και Αγροτικών Εκμεταλλεύσεων έως τις 30 Ιουνίου και όχι τις 31 Δεκεμβρίου που προέβλεπε η αρχική απόφαση, να λάβουν την προβλεπόμενη ενίσχυση 2% για αγορά ζωοτροφών, εφόσον πληρούν τις σχετικές προϋποθέσεις. 

 Άλλος υπολογισμός

Επίσης, τροποποιείται ο υπολογισμός της ενίσχυσης ως προς τους νεοεισερχόμενους αγρότες, δηλαδή, όσους έκαναν έναρξη μέσα στο έτος 2021, προκειμένου το 2% να υπολογιστεί επί των εξόδων τους και όχι των εσόδων τους που όριζε η αρχική απόφαση που τροποποιείται.

Εξάλλου, εντός των επόμενων ημερών αναμένεται να ανακοινωθεί από το υπουργείο Αγροτ. Ανάπτυξης και νέο πλαίσιο στήριξης για κτηνοτρόφους και γεωργούς με στοχευμένες παρεμβάσεις, που θα προέρχεται από ενωσιακούς πόρους, καθώς όλα τα προηγούμενα μέτρα προέρχονταν από εθνικούς πόρους.