Αναστηλώθηκε η ιστορική Μονή Παναγίας Ζέρμας στην Κόνιτσα
Του π. Ηλία Μάκου
Μέσα από τις παλιές εκκλησίες και τα παλιά μοναστήρια φθάνει καθαρός ως τις ημέρες μας από τα βάθη των αιώνων ο αντίλαλος της φωνής του Πνεύματος της Αληθείας και γίνεται προσταγή. Ποιά προσταγή; “Έως του θανάτου αγώνισαι περί της αληθείας, και Κύριος ο Θεός πολεμήσει υπέρ σου”. Της στρατιάς των σταυροφόρων της Αλήθειας, ηγείται η Αλήθεια. Πολεμεί “υπέρ αυτών” ο Θεός.
Έτσι έχει μεγάλη σημασία η αποκατάσταση και η συντήρηση παλαιών ναών και μοναστηριών.
Προς αυτή την κατεύθυνση γίνεται μια μεγάλη προσπάθεια από την Περιφέρεια Ηπείρου.
Έτσι αναστηλώθηκε πρόσφατα η ιστορική Μονή Παναγίας Ζέρμας στην Κόνιτσα.
Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της επαρχίας, καθώς ιδρύθηκε το 679 από τον αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Πωγωνάτο. Τουλάχιστον αυτό μαρτυρά η παράδοση.
Τα χρόνια της Τουρκοκρατίας, εκτός από εκκλησιαστικό, ήταν και πνευματικό και οικονομικό κέντρο της περιοχής, ανακουφίζοντας, αλλά και ενισχύοντας υλικά και ηθικά τους κατοίκους.
Η αρχική της θέση ήταν στο “Παλαιομονάστηρο”, αλλά αργότερα καταστράφηκε, λόγω κατολισθήσεων, και χτίστηκε στο σημερινό σημείο.
Κάτι, που επιβεβαιώνει η διαφορά στη χρονολογία σφραγίδας της, που σώζεται και αναγράφει το έτος 1618 και της εντοιχισμένης επιγραφής στο Καθολικό, όπου ως έτος κτήσης αναγράφεται το 1656.
Ο ναός είναι τρίκλιτη βασιλική με τρούλο, ενώ άλλοι δύο τρούλοι βρίσκονται στο νάρθηκα, και στην Ήπειρο δεν συναντιέται παρόμοιος αρχιτεκτονικός τύπος.
Στο εσωτερικό του ναού σώζονται τοιχογραφίες, ενδεικτικές του παλαιότερου πλούσιου διακόσμου.
Μάλιστα πρόκειται για εξαιρετικά έργα των Λινοτοπιτών ζωγράφων Νικολάου και Γεωργίου.
Το 1802 ανακαινίστηκε, αλλά στη διάρκεια της Γερμανικής Κατοχής υπέστη ζημιές, καθώς τα κελλιά και οι εικόνες του Τέμπλου καταστράφηκαν ολοσχερώς.
Τα Μοναστήρια, όπως αυτό της Παναγίας της Ζέρμας στην Κόνιτσα, αγωνίστηκαν στο διάβα των καιρών, να μη διαβρωθεί η ψυχή του Έθνους και να μπολιαστεί όλο και βαθύτερα και να διαδοθεί όλο και πλατύτερα το ρωμαλέο πνευματικό είναι.
Ναι είναι παλαιό το Μοναστήρι της Παναγίας Ζέρμας… Αυτό θα πει, ότι μέσω των πιστών, έχει δοκιμασθεί. Έχει αγωνιστεί. Έχει νικήσει. Είναι παλαιό, δηλαδή έχει ρίζες, έχει γερό κορμό, έχει τεράστιους κλώνους. Κάτω από τη σκιά του, μπορούν να προστατευτούν οι άνθρωποι. Το πιο σπουδαίο, όμως, είναι ότι μπορούν να λυτρωθούν.
