Χάνονται το ένα μετά το άλλο τα πανέμορφα μονοπάτια στη Θεσπρωτία. Όσα μονοπάτια δεν πατήθηκαν από αυτοκινητόδρομους σταδιακά χάνονται κάτω από την βλάστηση, η οποία διεκδικεί τον για χρόνια αδιεκδίκητο χώρο. Οι άνθρωποι που άλλοτε γέμιζαν με την παρουσία και τα ζώα τους τα μονοπάτια πλέον εξυπηρετούν τις ανάγκες μετακίνησής τους με τα αυτοκίνητα και τους δρόμους που είναι κατάλληλοι για αυτά – καθώς οι μηχανές αποτελούν πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας των ανθρώπων. Η απουσία ζώων φόρτου στα μονοπάτια είναι αισθητή, καθώς τόσο τα ζώα αυτά με το πάτημά τους έστρωναν το μονοπάτι, όσο και οι άνθρωποι που τα χρησιμοποιούσαν φρόντιζαν για την βατότητα του μονοπατιού, ούτως ώστε να μην κινδυνεύουν να χάσουν «το μουλάρι ή το φόρτωμα». Οι ελάχιστοι βοσκοί που ακόμη οδηγούν τα κοπάδια τους στα παλιά μονοπάτια διατηρούν ωστόσο σε μια υποτυπωδώς καλή κατάσταση την βατότητα των μονοπατιών αυτών. Η ύπαρξη αυτών των μονοπατιών υποδηλώνει και
σημαντικές εργασίες οδοποιίας, αν όχι από την απαρχή τους, τουλάχιστον στις
αμέσως επόμενες εποχές. Ειδικά όταν πρόκειται για ορεινές διαδρομές οι εργασίες
αυτές περιλαμβάνουν απομάκρυνση φυτικής γης, διαπλατύνσεις, υποστηρίξεις με
ξερολιθιές, αποστραγγιστικά έργα, καλντερίμια κλπ. Τα εργαλεία που
χρησιμοποιούνται είναι συνήθως τσάπες και αξίνες (ή το παλαιότερο αντίστοιχό
τους), ενώ τα αναγκαία υλικά είναι ξύλα, πέτρες και χώμα από την περιοχή. Δεδομένης δε της ανάγκης για μεταφορά αγαθών μεταξύ των
επιμέρους θέσεων ενδιαφέροντος (συνηθέστερα με την βοήθεια ζώων) προέκυψε και η
ανάγκη για ορθή επιλογή της διαδρομής του εκάστοτε μονοπατιού. Επιδίωξη
αποτελεί η σύνδεση των θέσεων ενδιαφέροντος με την ελάχιστη δυνατή απόσταση,
καθώς και η αποφυγή απότομων κλίσεων (συνήθως παρακάμπτονται με καγκέλια),
εκτεθειμένων περασμάτων και περιοχών που «κλείνουν» από το χιόνι για μεγάλο
μέρος του χρόνου (γίνεται με κατάλληλη επιλογή του προσανατολισμού των
περασμάτων). Σύμφωνα με τις κατά τόπους προφορικές μαρτυρίες, δεν υπάρχει καλύτερος τρόπος για να
προσδιορίσεις το ιδανικό μονοπάτι ανάμεσα σε δύο θέσεις από το να βάλεις ένα
ζώο (γαϊδούρι, άλογο, μουλάρι ή αγελάδα) να περπατήσει από την μία θέση προς
την άλλη. Σημαντικό στοιχείο στην χάραξη ενός μονοπατιού ήταν και οι
θέσεις από τις οποίες ήταν δυνατή η διάβαση των ρεμάτων και των ποταμών, καθώς
το εκάστοτε μονοπάτι εξαναγκαζόταν να προσεγγίσει αυτές τις θέσεις. Σε αντίξοες
καιρικές συνθήκες, όταν η διάβαση διαμέσου του υγρού στοιχείου ήταν
απαγορευτική, οι διαδρομές των ενδιαφερομένων περιελάμβαναν απαραιτήτως και τις
θέσεις των γεφυρών (η διάβαση διαμέσου του υγρού στοιχείου ήταν προτιμότερη όταν
ήταν δυνατή).