Τουρισμός υψηλής ποιότητας με επίκεντρο τον μυθικό Αχέροντα


Στην Ήπειρο με τα πολλά πρόσωπα, που μπορεί να μαγέψει και τον πιο απαιτητικό επισκέπτη, φαίνεται πως επενδύουν – και σωστά – οι τοπικοί φορείς, αξιοποιώντας κάθε χρηματοδοτικό «εργαλείο» που υπάρχει σε τόσο δύσκολες οικονομικά εποχές.  Μετά την «Πολιτιστική Διαδρομή στα Αρχαία Θέατρα της Ηπείρου», η εναρκτήρια εκδήλωση της οποίας πραγματοποιήθηκε αρχές Νοεμβρίου, άλλο ένα φιλόδοξο πρόγραμμα ολοκληρωμένων παρεμβάσεων για την περιοχή του μυθικού Αχέροντα δρομολογήθηκε ήδη. Μιας περιοχής που μέσα από καινοτόμες δράσεις, μπορεί ν’ αναδειχθεί το απαράμιλλο φυσικό της περιβάλλον, αλλά και η μοναδικότητα της πολιτισμικής και ιστορικής αξίας της, λόγω των μυθολογικών αναφορών στον ποταμό του Άδη και του ιστορικού Σουλίου. 

Η προτεινόμενη περιοχή παρέμβασης καταλαμβάνει γεωγραφικά θέση στο δυτικό τμήμα της Περιφέρειας Ηπείρου και οριοθετείται σε μια συνολική έκταση 575,746 τετραγωνικών χιλιομέτρων στους Νομούς Θεσπρωτίας, Πρέβεζας και Ιωαννίνων.

Οι βασικές επιδιώξεις 
Οι βασικές επιδιώξεις του προγράμματος είναι η βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής στηριγμένη στην ανάπτυξη ειδικών μορφών τουρισμού υψηλής ποιότητας, με σεβασμό στο περιβάλλον και την ανάδειξη του μοναδικού πολιτιστικού της ενδιαφέροντος, καθώς και η στήριξη της παραγωγής τοπικών προϊόντων και σύνδεσή τους με την τουριστική δραστηριότητα.

Περιλαμβάνει εμβληματικές δράσεις όπως η ψηφιακή αναπαράσταση της καθόδου στον Άδη, η ανάδειξη του Σουλίου και η οργάνωση διαδρομών επίσκεψης, αλλά και η προστασία του φυσικού περιβάλλοντος και η προσβασιμότητα σε άτομα με μειωμένη κινητικότητα.

Με ευρωπαϊκά κονδύλια 
Το τελικό κείμενο του προγράμματος παρουσιάστηκε προ ημερών από στελέχη της ΜΟΔ στην Κοινή Επιτροπή Παρακολούθησης στο Καναλάκι, όπου και τέθηκαν οι τελικές «πινελιές» για την οριστικοποίησή του.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει δράσεις συνολικού προϋπολογισμού 25 εκατ. ευρώ (κυρίως πρόγραμμα) και θα ακολουθήσει η εκπόνηση των μελετών και η «ωρίμανση» των έργων προκειμένου να χρηματοδοτηθεί από τα Επιχειρησιακά Προγράμματα της νέας Προγραμματικής Περιόδου 2021 – 2027. 
Το κυρίως πρόγραμμα μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει κατασκευή δικτύου ποδηλατόδρομων στην περιοχή του Αχέροντα (προϋπολογισμού 600.000 ευρώ), ανάδειξη, προστασία και αξιοποίηση πηγών Αχέροντα – Δ. Δωδώνης (1.400.000 ευρώ), διαμόρφωση – βελτίωση δικτύου διαδρομών περιοχής Αχέροντα (προϋπολογισμού 1.000.000 ευρώ), δημιουργία ψηφιακού μουσείου Αχέροντα – Π.Ε. Πρέβεζας (προϋπολογισμού 10.000.000 ευρώ), παρεμβάσεις ανάδειξης και βελτίωσης προσβασιμότητας στον οικιστικό ιστό του Σουλίου και στο Κάστρο Κιάφας (800.000 ευρώ), συμπλήρωση - βελτίωση υποδομών φιλοξενίας και εστίασης στην περιοχή του Αχέροντα (1.000.000 ευρώ), αντιπλημμυρική προστασία πεδιάδας Αχέροντα και πλωτότητα ποταμού – Π.Ε. Πρέβεζας (3.000.000 ευρώ) κ.α. 
Επίσης το πρόγραμμα περιλαμβάνει πρόδρομες δράσεις, που θα υλοποιηθούν μέχρι το τέλος του 2020 (10 εκατ. ευρώ) καθώς και μελλοντικές δράσεις ύψους 10 εκατ. ευρώ. 
Οι στρατηγικοί στόχοι…
Το τελικό κείμενο 160 σελίδων που έδωσε χθες στη δημοσιότητα η ΜΟΔ παρουσιάζει με λεπτομέρεια τους στρατηγικούς στόχους του προγράμματος. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται:
Η ανάδειξη της πολιτιστικής αξίας του μυθικού Αχέροντα και ειδικότερα: 
- Περαιτέρω ανάδειξη των πολιτιστικών μνημείων της περιοχής που σχετίζονται με τον Αχέροντα (Νεκρομαντείο, αρχαίες πόλεις κ.λπ.), 
- Οργάνωση υποδομών και μέσων για την αναπαράσταση των μυθολογικών αναφορών (πέρασμα στον Άδη κ.λπ.) με αξιοποίηση τεχνολογιών εικονικής πραγματικότητας, 
- Ανάδειξη και διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς και πολυχώρων πολιτισμού των νεότερων χρόνων (παραδοσιακοί οικισμοί, λαϊκή τέχνη, μουσική, ενδυμασία, μουσεία κλπ), ανάπτυξη δράσεων τέχνης, φιλοσοφίας, πολιτισμού, εκπαίδευσης που σχετίζονται με τον Αχέροντα, με μέριμνα για ΑμΕΑ, 
- Θεσμοθέτηση – επικαιροποίηση ιστορικών & αρχαιολογικών χώρων. 
Η ανάδειξη της ιστορικής αξίας της περιοχής και πιο συγκεκριμένα: 
- Βελτίωση των υποδομών για την ανάδειξη της ιστορικής σημασίας της περιοχής του Σουλίου, της σκάλας Τζαβέλαινας κ.λπ., 
- Σύνδεση της ιστορικότητας της περιοχής με το παρόν, μέσα από ιστορική μελέτη και παρουσίαση με ολοκληρωμένο τρόπο του χώρου καθώς και οργάνωση δράσεων με βιωματικές προσεγγίσεις που θα γεφυρώνουν το χθες με το σήμερα. 
Προστασία, αποκατάσταση και ανάδειξη του φυσικού περιβάλλοντος της περιοχής, μέσα από: 
- Ανάδειξη ιδιαίτερων περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών (διαμόρφωση μονοπατιών, σημεία παρατήρησης, δράσεις για επισκέπτες με ειδικά ενδιαφέροντα, δίκτυο ποδηλατοδρόμων κ.λπ.), 
- Θεσμοθέτηση προστατευόμενης περιοχής
- Προστασία από τη ρύπανση με ολοκλήρωση της διαχείρισης λυμάτων και απορριμμάτων, -Διερεύνηση και επίλυση ζητημάτων καθορισμού της παρόχθιας ζώνης και του ιδιοκτησιακού καθεστώτος, 
- Βελτίωση της κατάστασης διατήρησης ειδών και τύπων οικοτόπων,
Ενίσχυση θεσμικού πλαισίου άσκησης δραστηριοτήτων, οργάνωση υποδομών και επιχειρηματικότητας για εναλλακτικές μορφές τουρισμού, μέσα από: 
- Την παραγωγή ενός κανονισμού ανάπτυξης δραστηριοτήτων
- Τη συμπλήρωση υποδομών διημέρευσης και διαμονής και οργάνωσης δραστηριοτήτων για τους επισκέπτες, με έμφαση στη συμβατότητα με την πολιτισμική και περιβαλλοντική ιδιαιτερότητα της περιοχής
- Την οργάνωση διαδρομών και πακέτων επισκέψεων που θα απευθύνονται σε επισκέπτες της παράκτιας ζώνης (Πάργα, Σύβοτα κλπ) και σε επισκέπτες με ειδικά ενδιαφέροντα, 
- Την οργάνωση ολοκληρωμένων προγραμμάτων εκπαίδευσης επαγγελματιών σε θέματα περιβαλλοντικής και πολιτιστικής ιδιαιτερότητας και ικανοποίησης των αναγκών των επισκεπτών με αναπηρία 
- Την προώθηση και ανάδειξη της γαστρονομίας με ανάδειξη τοπικών συνταγών και προϊόντων. 
Ποιοι συμμετέχουν
Η σύνταξη του Προγράμματος, με τη μορφή «Ολοκληρωμένης Χωρικής Επένδυσης» έγινε με βάση Προγραμματική Σύμβαση μεταξύ των Δήμων Σουλίου και Πάργας, της Περιφέρειας Ηπείρου, του Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού, του Φορέα Διαχείρισης Αχέροντα – Καλαμά – Κέρκυρας και των Αναπτυξιακών Εταιριών ΗΠΕΙΡΟΣ και ΕΤΑΝΑΜ. 
Στην Ομάδα Σχεδιασμού συμμετείχαν στελέχη των φορέων αυτών καθώς και ομάδα σχεδιασμού από τη ΜΟΔ (Μονάδα Οργάνωσης της Διαχείρισης Αναπτυξιακών Προγραμμάτων), που ανέλαβε και τη σύνταξη του σχεδίου. Η ΜΟΔ ΑΕ είναι ανώνυμη μη κερδοσκοπική εταιρία του Υπουργείου Οικονομίας & Ανάπτυξης. Στόχος της είναι η πολλαπλή ενίσχυση των Διαχειριστικών Αρχών και των Δικαιούχων του ΕΣΠΑ και άλλων αναπτυξιακών προγραμμάτων με προσωπικό, υλικοτεχνική υποδομή, πληροφοριακά συστήματα, εκπαίδευση και εξειδικευμένες παρεμβάσεις (εγχειρίδια, επιτόπια υποστήριξη στον σχεδιασμό και την υλοποίηση έργων κ.ά.).