Τι ισχυρίζονταν οι "Τσάμηδες" κατά την έναρξη του ελληνοϊταλικού πολέμου του 1940

Ανιστόρητα σενάρια διακινούσαν οι "Τσάμηδες", με την υποστήριξη της ιταλικής προπαγάνδας, κατά την έναρξη του ελληνοϊταλικού πολέμου. Έγραφαν τα επίσημα πρακτορεία τους ασύστολα ψέματα: "Η Τσαμουριά, η αρχαία αυτή αλβανική γη, περιλαμβάνεται μεταξύ των σημερινών   (σ.σ. 1940) ελληνοαλβανικών συνόρων και των ακτών του Ιονίου Πελάγους μέχρι τα περίχωρα της Πρέβεζας και της επαρχίας των Ιωαννίνων. Κατοικείται από πενήντα περίπου χιλιάδες αυθεντικούς Αλβανούς, οι οποίοι αποτελούν τη μεγαλύτερη πλειοψηφία του πληθυσμού. Ήταν όμως πριν από μερικά χρόνια πολύ περισσότεροι. Κατά το 1913, όταν έγινε η προσάρτηση της Τσαμουριάς στην Ελλάδα, ο αλβανικός της πληθυσμός αποτελούνταν από 80.000 περίπου κατοίκους, ενώ οι Έλληνες ήταν λίγο περισσότεροι από 10.000. Σε διάστημα λίγων ετών η ελληνική πολιτική της αποεθνικοποίησης, η οποία απέβλεπε στο να εμφανίσει τεχνητά ελληνικά δικαιώματα στο έδαφος αυτό, αποδεκάτισε τους τοπικούς πληθυσμούς. Δεν λογάριασαν κανένα μέσο προκειμένου να πετύχουν το σκοπό τους με απογυμνώσεις, σφαγές και εκτοπισμούς....Σήμερα ο τυφλός δεσποτισμός στρέφεται περισσότερο από κάθε άλλη φορά κατά αυτών των πληθυσμών, με τέτοιο τρόπο, ώστε πολλοί κάτοικοι της Τσαμουριάς είναι υποχρεωμένοι να καταφύγουν στην Αλβανία, για να αποφύγουν τους διωγμούς. Ο πληθυσμός, όμως, της Τσαμουριάς, είναι σήμερα λιγότερο από κάθε άλλη φορά διατεθειμένος να υποκύψει στις ελληνικές πιέσεις". Η ελληνική πλευρά απάντησε: "Είναι ευρύτατα γνωστό ότι παρά τις νίκες του 1912, οι οποίες έφεραν την ελληνική κατοχή πέρα από τα σημερινά ελληνοαλβανικά σύνορα, η Ελλάδα αναγνώρισε την ευρωπαϊκή απόφαση, που καθορίζει τα σημερινά ελληνοαλβανικά σύνορα ως οριστικά. Όσον αφορά το δήθεν ζήτημα της Τσαμουριάς, πρέπει να παρατηρήσουμε ότι κατά την ανταλλαγή των ελληνοτουρκικών πληθυσμών οι Μουσουλμάνοι αυτής της περιοχής εξέφρασαν επανειλημμένα τη θέλσησή τους να μεταναστεύσουν στην Τουρκία. Αλλά επειδή είχε προβληθεί, εξάλλου, η αλβανική καταγωγή αυτών των Μουσουλμάνων, η Ελληνική Κυβέρνηση, ωθούμενη από πνεύμα ευρύτατης συνδιαλλαγής, και όχι μόνο, αλλά και παρά τη συνετή γνωμάτευση της Μικτής Επιτροπής, τείνοντας να εξετάσει με πλήρη αμεροληψία κάθε ατομική περίπτωση, απομακρύνθηκε οριστικά της ανταλλαγής στην περιφέρεια αυτής της Ηπείρου (Νομός Θεσπρωτίας). Επομένως, λόγω των γεγονότων αυτών, υπάρχουν σήμερα σε συνολικό πληθυσμό  65.074 κατοίκων αυτής της νομαρχίας, 18.109, που ανήκουν στην παραπάνω κατηγορία. Αυτός ο πληθυσμός, απολαμβάνοντας τα ευεργετήματα μιας πατρικής διοίκησης, ζει αρμονικά με τους υπόλοιπους συμπολίτες του. Επιμένουμε σ' αυτόν τον αριθμό των 18.000, ο οποίος ποτέ δεν υπήρξε μεγαλύτερος".