Από Αλβανοϊταλική αρχαιολογική αποστολή και όχι από ελληνική!
Ο αρχαιολογικός χώρος στη Φοινίκη Βορέιου Ηπείρου, αναδεικνύεται μετά από χρόνια εγκατάλειψης. Ο
ελληνικής καταγωγής δήμαρχος Φοινίκης, Λεωνίδας Χρήστου, σημείωσε ότι ο αρχαιολογικός
χώρος της περιοχής αποτελεί σημείο αναφοράς και η ανάδειξή του, μετά από
δεκαετίες εγκατάλειψης, είναι βασική προτεραιότητα της τοπικής
αυτοδιοίκησης. Στο
πλαίσιο ευρωπαϊκού προγράμματος θα εγκατασταθεί σύστημα πυρασφάλειας, κάτι μάλιστα, που οι
Αλβανοί το θεωρούν πρώτης προτεραιότητας, δεδομένου ότι μια μεγάλη πυρκαγιά αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 κατέστρεψε σημαντικό μέρος του αρχαιολογικού χώρου. Η Φοινίκη βρίσκεται 40 χλμ. από τα ελληνοαλβανικά σύνορα, στην περιοχή των Αγίων Σαράντα, κτισμένη σε μια πλαγιά με υψόμετρο 290 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας με θέα στον κάμπο του Βούρκου μέχρι το αρχαίο θέατρο του Βουθρωτού. Τείχη μήκους 5.000 μέτρων περικλείουν μια αρχαία πόλη με ακρόπολη, στην οποία αποκαλύφθηκαν ναοί, γυμνάσιο, τρεις δεξαμενές νερού, που χρονολογούνται στον 4ο αιώνα π.Χ., ενώ το αρχαίο θέατρο, που δεν έχει ακόμη ανασκαφεί, είναι δεκαπλάσιο αυτού του Βουθρωτού. Το αρχαίο θέατρο, μήκους 30 μέτρων, αποτελεί σημαντικό πολιτιστικό κέντρο της περιοχής κατά την ελληνιστική και τη ρωμαϊκή περίοδο. Χτισμένο σε μία από τις πρώτες αναβαθμίδες στη δυτική πλαγιά του λόφου έχει προσαρμοστεί απόλυτα στο φυσικό έδαφος που σχηματίζει από φυσικού του μία ημικυκλική ακτίνα και χρησιμοποιούνταν για παραστάσεις και πολύ πιθανόν για πολιτικές συγκεντρώσεις. Με βάση τις αρχιτεκτονικές δομές και το αρχαιολογικό υλικό, που αποτελείται από μελαμβαφή αγγεία και έργα τέχνης που κοσμούσαν τη σκηνή, το θέατρο χρονολογείται γύρω στα μέσα του 3ου αιώνα π.Χ., με μια δεύτερη ελληνιστική φάση στον 2ο αιώνα π.Χ. Το μνημείο αυτό ανασκάφηκε για πρώτη φορά το 2000 από την αλβανο-ιταλική απoστολή με επικεφαλής τους Shpresa Gjongecaj (Αρχαιολογκό Ινστιτούτο Τιράνων) και Sandro De Maria (Πανεπιστήμιο της Μπολόνια). Η αρχαία Φοινίκη έπαιξε στρατηγικό ρόλο στη διοικητική και πολιτική ζωή της Αρχαίας Ηπείρου, χάρη στη γεωγραφική της θέση και την οικονομική της ανάπτυξη, από την ελληνιστική περίοδο μέχρι τον Μεσαίωνα.
Αλβανοί το θεωρούν πρώτης προτεραιότητας, δεδομένου ότι μια μεγάλη πυρκαγιά αρχές Σεπτεμβρίου του 2012 κατέστρεψε σημαντικό μέρος του αρχαιολογικού χώρου. Η Φοινίκη βρίσκεται 40 χλμ. από τα ελληνοαλβανικά σύνορα, στην περιοχή των Αγίων Σαράντα, κτισμένη σε μια πλαγιά με υψόμετρο 290 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας με θέα στον κάμπο του Βούρκου μέχρι το αρχαίο θέατρο του Βουθρωτού. Τείχη μήκους 5.000 μέτρων περικλείουν μια αρχαία πόλη με ακρόπολη, στην οποία αποκαλύφθηκαν ναοί, γυμνάσιο, τρεις δεξαμενές νερού, που χρονολογούνται στον 4ο αιώνα π.Χ., ενώ το αρχαίο θέατρο, που δεν έχει ακόμη ανασκαφεί, είναι δεκαπλάσιο αυτού του Βουθρωτού. Το αρχαίο θέατρο, μήκους 30 μέτρων, αποτελεί σημαντικό πολιτιστικό κέντρο της περιοχής κατά την ελληνιστική και τη ρωμαϊκή περίοδο. Χτισμένο σε μία από τις πρώτες αναβαθμίδες στη δυτική πλαγιά του λόφου έχει προσαρμοστεί απόλυτα στο φυσικό έδαφος που σχηματίζει από φυσικού του μία ημικυκλική ακτίνα και χρησιμοποιούνταν για παραστάσεις και πολύ πιθανόν για πολιτικές συγκεντρώσεις. Με βάση τις αρχιτεκτονικές δομές και το αρχαιολογικό υλικό, που αποτελείται από μελαμβαφή αγγεία και έργα τέχνης που κοσμούσαν τη σκηνή, το θέατρο χρονολογείται γύρω στα μέσα του 3ου αιώνα π.Χ., με μια δεύτερη ελληνιστική φάση στον 2ο αιώνα π.Χ. Το μνημείο αυτό ανασκάφηκε για πρώτη φορά το 2000 από την αλβανο-ιταλική απoστολή με επικεφαλής τους Shpresa Gjongecaj (Αρχαιολογκό Ινστιτούτο Τιράνων) και Sandro De Maria (Πανεπιστήμιο της Μπολόνια). Η αρχαία Φοινίκη έπαιξε στρατηγικό ρόλο στη διοικητική και πολιτική ζωή της Αρχαίας Ηπείρου, χάρη στη γεωγραφική της θέση και την οικονομική της ανάπτυξη, από την ελληνιστική περίοδο μέχρι τον Μεσαίωνα.