Πώς καθιερώθηκε ο στολισμός του χριστουγεννιάτικου δέντρου και τι σχέση έχει με τον Χριστό;
Τα Χριστούγεννα, μαζί με την Πρωτοχρονιά και τα Θεοφάνεια, εορτάζονται με λαμπρότητα. Γι' αυτό οι φορείς και στην Ήπειρο, στολίζουν διάφορα κεντρικά σημεία, κυρίως με χριστουγεννιάτικα δέντρα, καθώς και με άλλες παραστάσεις. Πώς όμως καθιερώθηκε ο στολισμός του δέντρου και τι σχέση έχει με τον Χριστό; Πηγές αναφέρουν ότι τον 8ο μΧ αιώνα, ο Άγιος Βονιφάτιος θέλησε να εξαλείψει την μέχρι τότε αποδιδόμενη ιερότητα των «ειδωλολατρών» στην
βελανιδιά, αντικαθιστώντας την με το έλατο, το «δέντρο των Χριστουγέννων». Ο καθηγητής Χριστιανικής Αρχαιολογίας Κώστας Καλογύρης
υποστηρίζει ότι το έθιμο του δέντρου έχει Ανατολίτικη προέλευση. Την
άποψη του στηρίζει σε ένα συριακό κείμενο που υπάρχει σε χειρόγραφο στο Βρετανικό Μουσείο, κείμενο στο οποίο αναφέρεται πως σε έναν ναό που έχτισε το 1512 ο Αναστάσιος ο Α΄ στα βόρεια της Συρίας υπήρχαν δύο μεγάλα ορειχάλκινα δέντρα. Στην Ελλάδα πρωτοεισήχθη απ΄ τους Βαυαρούς περί το 1833. Στο πέρασμα του χρόνου, το νόημα του
χριστουγεννιάτικου δέντρου πήρε αναρίθμητες μορφές. Αρχικά για να
συμβολίσει την ευτυχία που κρύβει για τον άνθρωπο η γέννηση του Χριστού και των θείων δώρων,για να
εξελιχτεί προοδευτικά σ' ένα απαραίτητο διακοσμητικό είδος της μέρας
αυτής, που αργότερα πήρε και τη θέση της "δωροθήκης", του χώρου δηλαδή που σ'αυτόν τοποθετούσαν οι συγγενείς και φίλοι τα δώρα τους ο ένας για τον άλλο.
Ωστόσο υπάρχει και μια άλλη εκδοχή που υποστηρίζει ότι προάγγελοι του σημερινού δέντρου θεωρούνται οι στολισμοί δέντρων και κλαδιών κατά την εποχή του Βυζαντίου. Λέγετα ότι στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, και ιδιαίτερα την περίοδο των γιορτών στόλιζαν στύλους με δενδρολίβανα, μύρτα και άλλα άνθη : «...κατά διαταγήν του επάρχου της (κάθε) πόλεως, ου μόνον καθαρισμός των οδών εγένετο, αλλά και στολισμός διαφόρων κατά διαστήματα στηνομένων στύλων με δενδρολίβανα, κλάδους μύρτου και άνθη εποχής». Η ανάμνηση του στολισμού της εποχής εκείνης επιβίωσε στα Πρωτοχρονιάτικα κάλαντα: «Αρχιμηνιά κι αρχιχρονιά ψηλή μου δενδρολιβανιά...». Όποια και να είναι η προέλευσή του ή ο εμπνευστής του, το μόνο σίγουρο
είναι ότι ο στολισμός του συμβολίζει την ευτυχία των ανθρώπων και της
φύσης με τη γέννηση του Θεανθρώπου.
