Στον βασιλιά
αυτής της πόλης τον Φείδωνα έρχεται ο Οδυσσέας να αγοράσει δηλητήριο για
να το βάλει στα βέλη του. Σ' αυτή την περιοχή βρίσκεται το περίφημο
Νεκρομαντείο, που ανακαλύφθηκε από τους Σωτήρη Δάκαρη και Σπύρο Μουσελίμη το 1958,
όπου οι ζωντανοί έρχονταν σε επαφή με τις ψυχές των νεκρών.
Εκεί
βρισκόταν και το βασίλειο του Άδη που είχε τις πόλεις του στην Αχερουσία
λίμνη. Η λίμνη αυτή μάζευε τα νερά του Αχέροντα, του Κωκυτού (ποταμός
της Παραμυθιάς) και της Στύγγας (πηγής στο βουνό Ερημίτη απ΄ όπου έπιναν
νερό οι αθάνατοι θεοί).
Ο Σωτήρης Δάκαρης υπήρξε ο αυτός, που αποκάλυψε,
ερμήνευσε και ανέδειξε τα μνημεία, όπου έχει αποτυπωθεί ο δημόσιος και
ιδιωτικός βίος των αρχαίων Ηπειρωτών στο πέρασμα των αιώνων και το
σπουδαίο έργο του τον καθιστά ως μια από τις σημαντικότερες
προσωπικότητες της αρχαιολογικής επιστήμης. Ο Δάκαρης, ιδρυτής του Αρχαιολογικού Μουσείου Ιωαννίνων και του
παλιού Μουσείου Νικόπολης, υπήρξε ο πρώτος Έφορος της Αρχαιολογικής
Υπηρεσίας στην Περιφέρεια της Ηπείρου. Ήταν ο πρώτος που ανέσκαψε, μεταξύ άλλων μνημείων, το Νεκρομαντείο της Εφύρας και
ήταν ο πρώτος Ηπειρώτης καθηγητής που δίδαξε στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων.
Ο αείμνηστος δάσκαλος Σπύρος Μουσελίμης, από το Πόποβο Παραμυθιάς, υπήρξε αυτοδίδακτος λαογράφος
και αρχαιολόγος, ο οποίος ανέδειξε την Θεσπρωτική λαογραφία και
αρχαιολογία, χρησιμοποιώντας δικές του αποτελεσματικές και πρωτοποριακές μεθόδους, που τον
καταξίωσαν και τον έκαναν αποδεκτό στον επιστημονικό χώρο και συνέδεσε
τον εαυτό του με την εξερεύνηση της Θεσπρωτικής γης, παρʼ ότι έζησε σε
εποχές δύσκολες. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Σπύρος Μουσελίμης, ο απλός αυτός δάσκαλος, που
έχει χαρακτηρισθεί ως ένας ερασιτέχνης «Ερρίκος Σλήμαν», υπήρξε
πρωτεργάτης τής ανεύρεσης του αρχαίου Νεκρομαντείου της Εφύρας. Τα
βιβλία του, χρησιμοποιούνται από σύγχρονους επιστήμονες στις έρευνές τους.
ΗΛΙΑΣ ΜΑΚΟΣ