Tα αρχαία Γίτανα θα αποτελούν σημείο αναφοράς των επισκεπτών στη Θεσπρωτία, ύστερα από 2.000 χρόνια ερημιάς και εγκατάλειψης!!

Tα αρχαία Γίτανα  θα αποτελούν σημείο αναφοράς των επισκεπτών στη Θεσπρωτία! Έπειτα από 2.000 χρόνια ερημιάς και εγκατάλειψης, η αρχαία αγορά των Γιτάνων, της δεύτερης κατά χρονολογική σειρά πρωτεύουσας της αρχαίας Θεσπρωτίας, έρχεται στο προσκήνιο. Η εύρεση 3.000 πήλινων σφραγισμάτων, πάνω στα οποία
αναγράφεται σε δωρική διάλεκτο το όνομα «ΓΙΤΑΝΑ», κατά την ανασκαφή μεγάλου δημόσιου κτιρίου, που ταυτίζεται με το Πρυτανείο της πόλης, επιβεβαιώνει την ταύτιση του ονόματος με το σωζόμενο από τη φιλολογική παράδοση. Ο αρχαίος οικισμός περιβάλλεται στις τρεις πλευρές από τον ποταμό Καλαμά, γι' αυτό και παρατηρούνται έντονες διαβρώσεις που φτάνουν μέχρι το  αρχαίο θέατρο. Θα παρθούν ωστόσο μόνιμα μέτρα προστασίας από τις υπερχειλίσεις του Καλαμά. Το αρχαίο θέατρο ξεχωρίζει στον αρχαιολογικό χώρο των Γιτάνων και παρότι προχωρούν οι εργασίες ανάδειξής του, δεν είναι ακόμη επισκέψιμο. Θα γίνει, όμως, σύντομα. Το αρχαίο θέατρο των Γιτάνων χτίστηκε στα μέσα του 3ου π.Χ. αιώνα, εποχή αυξημένης οικοδομικής δραστηριότητας στην Ηπειρο, ιδιαίτερα επί της βασιλείας του Πύρρου, ενώ καταστράφηκε από τους Ρωμαίους το 167 π.Χ. Ηταν εξαρχής λίθινο και ως υλικό κατασκευής χρησιμοποιήθηκε ο λευκός ασβεστόλιθος, ενώ δεν παρατηρήθηκαν ίχνη από πρόχειρες προγενέστερες ξύλινες κατασκευές. Τα εδώλια είναι κατασκευασμένα από επιμελώς επεξεργασμένο ασβεστόλιθο και πολλά φέρουν στην πρόσθια πλευρά εγχάρακτες επιγραφές με ονόματα πιθανόν των θεατών. Η διάβρωση από το νερό έχει καταστρέψει και μέρος των επιγραφών, ιδιαίτερα στις κατώτερες σειρές των εδωλίων.