Παράδοση στα χωριά τη Θεσπρωτίας η παραγωγή σπιτικού τσίπουρου... (5 ΦΩΤΟ)

Παράδοση αποτελεί στα χωριά της Θεσπρωτίας η παραγωγή σπιτικού τσίπουρου. Το τσίπουρο, είναι απόσταγμα στεμφύλων των σταφυλιών (δηλ, των τσίπουρων ή τσάμπουρων). Τα τσάμπουρα, μόνα τους ή με μούστο, μετά το πάτημα πρέπει να μείνουν περίπου ένα μήνα σε δοχεία, π.χ. βαρέλια, για να υποστούν τη γνωστή ζύμωση. Τα δοχεία πρέπει να είναι ανοικτού τύπου, για να διευκολύνεται το γέμισμα και άδειασμα τους. Τα δοχεία γεμίζονται στο 70% του όγκου τους διότι κατά τη ζύμωση παράγεται διοξείδιο του άνθρακα το οποίο εγκλωβίζεται στο εσωτερικό του μείγματος (τσάμπουρα και μούστος), λόγω της πυκνότητας του. Αυτό έχει σαν
συνέπεια το μείγμα να φουσκώνει και να χύνεται. Τα δοχεία πρέπει να κλείσουν για να αποκλειστεί η επικοινωνία του μίγματος με τον αέρα και με σκοπό την αποφυγή μικροβιακών αλλοιώσεων. Ταυτόχρονα πρέπει να υπάρχει και μια μικρή έξοδος διαφυγής της εσωτερικής πίεσης. Οι "σοφοί" παππούδες στο χωριό έβαζαν ένα νάιλον πάνω απ' το βαρέλι και το τύλιγαν με σχοινί! Έτσι και τον αέρα έκλειναν έξω, και το βαρέλι έδιωχνε τα περιττά αέρια από τις χαραμάδες. Στη διπλανή εικόνα φαίνεται αυτοσχέδιο μικρό πατητήρι. Καλύπτεται εσωτερικά με νάιλον και τα σταφύλια πατιούνται μέσα στο σακί που τα περιέχει. Έτσι βγαίνει ο μούστος από τις ίνες του σακιού και το άδειασμα είναι πιο εύκολο. Για την απόσταξη, χρησιμοποιείται η κλασσική διάταξη. Οι ατμοί ενός υγρού συμπυκνώνονται και σχηματίζουν πάλι υγρό. Στο παρελθόν, η διακοπή της διαδικασίας και το ξαναγέμισμα της χύτρας αποφασιζόταν εμπειρικά με δοκιμή (τύφλα όλοι). Σήμερα είναι απαραίτητη η χρήση πυκνόμετρου/αραιόμετρου για τη μέτρηση του οινοπνευματικού βαθμού. Πρέπει να γίνονται τακτικά μετρήσεις σε μικρό ειδικό σκεύος. Ιδανικό είναι αυτό της συσκευασίας του αραιόμετρου. Η μέτρηση γίνεται με απόσταγμα που λαμβάνεται κατ' ευθείαν από την έξοδο του αποστακτήρα κάθε φορά. Στους 18 με 20 βαθμούς διακόπτεται η απόσταξη και επαναλαμβάνεται η διαδικασία. Κατά τη διάρκεια της απόσταξης και μάλιστα, όταν αυτή διαρκεί αρκετά, το νερό του βαρελιού του αποστακτήρα θερμαίνεται από πάνω προς τα κάτω. Αν το βαρέλι φθάσει να είναι ζεστό ως τη μέση πρέπει να προστεθεί νερό της βρύσης, ώστε να χυθεί έξω το ζεστό νερό.