Στο χώρο που μαρτύρησε ο άγιος Κοσμάς, στο Κολικόντασι της Αλβανίας, εορτάστηκε την Τρίτη 24 Αυγούστου η μνήμη του φλογερού ιεραποστόλου και εθνομάρτυρα. Εκατοντάδες πιστοί απ' ολόκληρη την Αλβανία συγκεντρώθηκαν στο ομώνυμο Μοναστήρι, αφού ο άγιος Κοσμάς είναι ιδιαίτερα σεβαστός στη γειτονική χώρα, ακόμη και από τους Μουσουλμάνους. Ιερούργησε ο Μητροπολίτης Αυλώνας Ιγνάτιος, που διακρίνεται για την σεμνότητα του, και λιτανεύτηκε γύρω από το καθολικό η εικόνα του πατρο-Κοσμά.Οι ορθόδοξοι πιστοί της Αλβανίας προσκυνούσαν με κατάνυξη στον τάφο του αγίου Κοσμά, ζητώντας την ευλογία του. Στην εορτή παραβρέθηκε και Ελληνική αντιπροσωπεία αποτελούμενη από το Νομάρχη Ιωαννίνων Αλέκο Καχριμάνη, τον πρώην υπουργό Αντώνη Μπέζα, τον Κοσμήτωρα της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Μιχάλη Τρίτο κ.ά. Παρούσα ήταν και η σύζυγος του Έλληνα Υπουργού Εργασίας της Αλβανίας Κωνσταντίνα Ξέρρα. Όπως δήλωσε ο κ. Τρίτος, «Ό,τι αισθάνεται ο ορθόδοξος ρωμιός όταν ατενίζει το κατ’ εξοχήν μνημείο του Γένους, την Αγιά Σοφιά, το ίδιο νοιώθει επισκεπτόμενος το προσφάτως ανακαινισθέν καθολικό της Ιεράς Μονής του Μεγάλου Διδάχου και Φωτιστού του δούλου Γένους Πατρο-Κοσμά του Αιτωλού στο Κολικόντασι της Μεγάλης Μουζακιάς στην Αλβανία. Ο αγιασμένος και πανορθόδοξα καταξιωμένος αυτός χώρος, φυλάσσει τον τάφο και μέχρι πρότινος τα λείψανα του αγίου Κοσμά, ο οποίος υπήρξε το μεγαλύτερο κεφάλαιο της φυλής μας στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, η επιφανέστερη λαοπαιδευτική και νεοπατερική μορφή της νεοελληνικής εθνότητας, ο επιβλητικότερος λαϊκός αναγεννητής των τελευταίων χρόνων της σκλαβιάς και ένας από τους λίγους που έκαναν θετική προεργασία και εξασφάλισαν στον αγώνα, του ’21 εγγυήσεις επιτυχίας». Να σημειωθεί ότι τα λείψαν του αγίου φυλάσσονται στην Αρχιεπισκοπή στα Τίρανα για λόγους ασφαλείας. Είναι τοποθετημένα σε μια απλή ξύλινη λάρνακα. Από το σκελετό των λειψάνων λείπουν: Η κάρα, που κλάπηκε το 1917 από αυστροουγγαρούς και πιθανόν βρίσκεται σε μουσείο της Βιέννης. Η κάτω γνάθος, που βρίσκεται στην Ιερά Μονή αγίου Νικολάου Άνδρου. Η κερκίς της δεξιάς χειρός, που βρίσκεται στον Ιερό Ναό αγίου Κοσμά Κονίτσης. Επίσης μικρά τεμάχια από τα δάκτυλα χειρών και ποδιών του αγίου βρίσκονται σε διάφορα μέρη, όπως στα Γιάννινα, την ιερά Μονή Δουσίκου και αλλού. Τεμάχιο λειψάνου του αγίου Κοσμά δώρισε πρόσφατα ο Αρχιεπίσκοπος Αλβανίας Αναστάσιος στην Εκκλησία της Ελλάδος κατά την επίσημη επίσκεψή του σ’ αυτήν. Το ιερό λείψανο έχει αποθησαυρισθεί στο Μητροπολιτικό Ναό των Αθηνών. Κάθε προσκύνημα στην Ιερά Μονή του αγίου Κοσμά του Αιτωλού στο Κολικόντασι της Αλβανίας, που έκτισε ένας αλλόθρησκος, αλλά ιδιαίτερα ευλαβούμενος τον άγιο, ο Βεζύρ Αλή Πασάς, είναι ένα πνευματικό αναβάπτισμα στα ζείδωρα νάματα της μαχόμενης Ορθοδοξίας και της ματωμένης ρωμιοσύνης.