Στα πλαίσια ενός συγκριτικού στατικού οικονομικού μοντέλου η πρωτογενής επιβίωση των ελληνόφωνων φύλων, που εγκαταστάθηκαν στην περιοχή της Θεσπρωτίας, είχε να κάνει με τους διαθέσιμους συντελεστές παραγωγής.
Σύμφωνα με τη δυτική θεωρία των σταδίων ανάπτυξης, ο κτηνοτροφικός προσανατολισμός ήταν το αρχικό στάδιο. Η κατάληξη υπήρξε η ανάπτυξη των πόλεων και της αστικής
οργάνωσης. Από την κτηνοτροφική απαρχή έως την αστική ολοκλήρωση, μεσολάβησαν εξελίξεις, που δεν έχουν κατά πολύ προσδιορισθεί και παραμένους άγνωστες.
Όπως έχει σημειωθεί παλαιότερα σε συνέδριο από τον αρχαιολόγο Στέφανο Βασιλειάδη η εκάστοτε παραγωγική στρατηγική συσχετίζεται με τον τρόπο κατανομής των αρχιαολογικών θέσεων στο χώρο, με τους τόπους άντλησης φυσικών πόρων και την ποιότητα της καλλιεργήσιμης γης.