Ως δημοσιογράφος και φωτορεπόρτερ, είχα την τύχη να παρακολουθήσω σχεδόν όλες τις λειτουργικές τελετές, από το Μουσουλμανισμό μέχρι την Ορθοδοξία. Δεν είμαι πιστός, πιστεύω στο σύμπαν, αλλά οι ορθόδοξες τελετουργίες ήταν η πιο μεγαλειώδης πράξη για μένα, γιατί εκεί βρήκα την πνευματική μου ελευθερία.
Στον Αρχιεπισκόπου Αναστάσιο υπήρχε κάτι ιερό, που το έβλεπες όχι μόνο στις προσευχές των πιστών, αλλά και στην ίδια την ανάσα των ναών, στον τρόπο που ανέβαινε ο καπνός του θυμιατού, πως σμίγαν οι φωνές και οι σιωπές. Ο λόγος του δεν ήταν καταναγκασμός, αλλά πρόσκληση. Η παρουσία του δεν ήταν μεγαλείο, αλλά ταπεινότητα. Έκανε τους πάντες να νιώθουν μέρος μιας αιωνιότητας, που δεν είχε δογματικά όρια.
Εκτός από αυτόν, μια άλλη φιγούρα που έχει αφήσει ίχνη στη ζωή μου είναι ο π. Θοδωρή Νικόλλα, ένας ανοιχτόμυαλος ιερέας από το Αργυρόκαστρο, που με έκανε να δω την Ορθοδοξία ως αντανάκλαση πνευματικής ομορφιάς, όχι ως υποχρέωση στην πίστη.
Μου έμαθε ότι ιερή τέχνη δεν είναι μόνο εικόνες και ψηφιδωτά, αλλά και γλώσσα του σώματος, των χειρονομιών του ιερέα που σηκώνει τον σταυρό, του χεριού που ρίχνει νερό στο κεφάλι ενός παιδιού που βαπτίζεται.
Ως φωτογράφος του Αργυροκάστρου, έχω απορρίψει πολλές προσφορές για γάμους ή βαπτίσεις, αλλά όταν μου είπαν ότι θα τελέσουν το τελετουργικό της βάπτισης στον πατέρα Θοδωρή Νικόλα, αυτόματα "αφόπλισα". Δεν ήταν δουλειά, ήταν πράξη συμμετοχής σε κάτι μεγαλύτερο.
Καταλάβαινε την ομορφιά της στιγμής, ήξερε πότε να σταματήσει και πότε να αφήσει το φως να πέσει στα πρόσωπα εκείνων που άκουσαν ή βαπτίστηκαν. Ήταν ένα είδος διευθυντή πνευματικής ευαισθησίας, ένας άνθρωπος που κήρυττε όχι μόνο με λόγια, αλλά και με τον τρόπο που ζούσε την υπηρεσία του.
Να γιατί είμαι ερωτευμένος με την ορθόδοξη τελετουργία, όχι το δόγμα, αλλά την τέλεια αισθητική, την ηρεμία και το μεγαλείο της. Δεν είναι απλά μια τελετή, αλλά μια εμπειρία που ξεπερνά την ατομική πεποίθηση, μια γέφυρα που σε συνδέει με κάτι μεγαλύτερο από τον εαυτό σου, μια στιγμή όπου νιώθεις ότι ακόμα και το σύμπαν έχει τον δικό του ιερό ρυθμό.
Τώρα, ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος πέρασε στην αιωνιότητα. Η αποχώρησή του δεν αποτελεί τέλος, αλλά ένα ακόμη κεφάλαιο μιας παρουσίας που θα μείνει ανεξίτηλη.
Στην αποχώρησή του, όπως και στη ζωή του ανάμεσα στους Αλβανούς, παραμένει η ίδια άπιαστη ηρεμία, εκείνη η σιωπηλή αφοσίωση που δεν απαιτούσε χειροκρότημα, αλλά άφησε πίσω του ανεξίτηλη κληρονομιά.
Και για αυτό ο Αρχιεπίσκοπος Αναστάσιος Γιαννουλάτος ήταν και θα παραμένει άγιος.
*Αλβανός δημοσιογράφος, που για πολλά χρόνια εργάστηκε στο Αλβανικό Πρακτορείο Ειδήσεων, αλλά και σε μεγάλες Αλβανικές εφημερίδες, ο οποίος τα τελευταία 10 χρόνια διαμένει στην Νορβηγία, όπου μετανάστευσε, λόγω των απειλών για τα αποκαλυπτικά ρεπορτάζ του.