Ανακαινίστηκε το αρχαίο καθολικό της Μονής Στούπαινας Ιωαννίνων
Του π. Ηλία Μάκου
Ολοκληρώθηκαν, μετά από δύο χρόνια, οι εργασίες ανακαίνισης του καθολικού της Μονής Περιβλέπτου Παντάνασσας (Στούπαινας) Ιωαννίνων. Η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας τοποθετήθηκε ξανά στη θέση, που βρισκόταν για τριακόσια χρόνια, επάνω στο συντηρημένο, απαράμιλλης τέχνης ξυλόγλυπτο τέμπλο του 1724!
Πλέον γίνονται θείες λειτουργίες στο καθολικό της Μονής, ενώ πολλοί είναι οι προσκυνητές, που φθάνουν έως εκεί. Μάλιστα πρόσφατα προσκύνησαν στη Μονή σπουδαστές της νεοϊδρυθείσας Σχολής Μαθητείας Υποψήφιων Κληρικών Βελλάς, μαζί με καθηγητές τους.
Το επόμενο βήμα είναι η αποκατάσταση ολόκληρης της Μονής, κάτι, που αποτελεί στόχο του αρχιμανδρίτη του Οικουμενικού Θρόνου και Πρωτοσυγγέλλου της Μητροπόλεως Ιωαννίνων π. Θωμά Ανδρέου, ο οποίος είναι υπεύθυνος του Μονασστηριού και από την πρώτη στιγμή, έχοντας την αμέριστη στήριξη του Μητροπολίτου Μαξίμου, εργάζεται κοπιωδώς και με συνείδηση και με ευθύνη για την αποκατάσταση και ανάδειξη του Μοναστηριού.
Η πνευματική δυναμική και το ενδιαφέρον του π. Θωμά, που ενεργοποίησε φορείς και φίλους της Μονής, φέρνει τα κατάλληλα αποτελέσματα. Η Μονή από τη νάρκη έχει περάσει στη δημιουργική "αστραπτότητα" και στη λειτουργική αναγέννηση.
Ο π. Θωμάς αναφέρει σχετικά: "Θα συνεχίσουμε με την βοήθεια της Παναγιάς μας να ελπίζουμε πως θα αξιωθούμε να δούμε το μοναστήρι Της ολοκληρωτικά αποκαταστημένο, γιατί αυτό είναι το χρέος και το καθήκον μας προς Εκείνην! Προσωπικά δεν θα πάψω να Την ευγνωμονώ γιατί επέβλεψε και με μυστηριώδεις τρόπους άνοιξε τον δρόμο για να επαναλειτουργήσει το μοναστήρι Της! Ευχαριστώ όλους όσους συνέδραμαν και στηρίζουν το μεγάλο αυτό έργο ζωής ενός μοναστηριού που τρεις αιώνες αποτελεί το πνευματικό καταφύγιο σε όλη την περιοχή. Περίβλεπτος και Παντάνασσα η Μονή Στουπαίνης συνεχίζει να προσφέρει την Χάρη Της στο πέρασμα των χρόνων…".
Το μοναστικό πνεύμα τα τελευταία χρόνια ανθεί στην περιοχή των Ιωαννίνων, καθώς ο Μητροπολίτης Μάξιμος μεριμνά ιδιαίτερα για την αναστήλωση και των επάνδρωση των μοναστηριών, κάτι, που φαίνεται και στην πράξη. Και δεν το κάνει τυπικά, αλλά γιατί πιστεύει στην αξία και στην προσφορά του μοναχισμού, που δεν αναφέρεται σε κάτι απόκοσμο, αλλά αντίθετα υπηρετεί την επι-κοινωνία του ανθρώπου με τον Θεό, δηλαδή μας δείχνει το δρόμο προς τον αληθινό κόσμο.
Το προσκύνημα σ’ αυτό το μοναστήρι, που έχει αναγνωριστεί ως πολιτιστικό μνημείο και στο οποίο μονάζει η μοναχή Μαριάμ, μια μορφή ήρεμη, στοχαστική και ευγενική, χαρίζει στον προσκυνητή ένα κροτάλισμα στην πόρτα της καρδιάς και μια ισορροπία και μια μακαριότητα της ψυχής και μας υπενθυμίζει εσωτερικά ότι οφείλουμε να αναζητούμε στη ζωή μας διαρκώς το φως, που θα διατηρεί ζωντανή την ουράνια θύμηση.
Η Μονή της Περιβλέπτου ήταν εγκαταλελειμμένη, αλλά πλέον έχει αποκτήσει ένα μέρος της παλαιάς αίγλης της. Το μάτι δεν μπορεί να μην εστιάσει στο τέμπλο, που είναι παλαιότατο και επίχρυσο, αλλά και στις αγιογραφίες του ναού, οι οποίες τοιχογραφήθηκαν το 1734.
Το 1724 χτίστηκε η Ιερά Μονή, όπως μαρτυρούν σχετικές επιγραφές με χρήματα μιας πλούσιας γυναίκας, της οποίας δεν έχει διασωθεί το όνομά της, αλλά αποκαλείται «Στούπαινα» από το επίθετο του άντρα της.
Σύμφωνα με την παράδοση μεταφέρθηκε από τη θέση «Πηγαδούλια», όπου υπήρχε Μονή ιδρυμένη το 900 μ.Χ.
Μάλιστα λέγεται ότι η εικόνα της Παναγίας από το «Παλαιομονάστηρο» μετακινούνταν μόνη της στο σημείο, όπου σήμερα είναι η Μονή, και ένα φως καθοδηγούσε τους πιστούς να την ανακαλύψουν.
Η ανθρώπινη διάνοια οδηγεί σ’ ένα τέρμα και δεν μπορεί να εξηγήσει τα υπέρλογα. Εδώ χρειάζεται κάτι πέρα από το τέρμα.
Πρέπει η λογική να γίνει δύναμη. Χρειάζεται το πλήρωμα των καρδιών.
Το καθολικό της Μονής είναι μονόκλιτη βασιλική με τέσσερις εσωτερικούς θόλους, οι αγιογραφίες, που έχουν υποστεί πολλές φθορές στην πάροδο του χρόνου, ανάγονται στο πρώτο τέταρτο του 18ου αιώνα, ενώ της ίδιας εποχής είναι και το ξυλόγλυπτο τέμπλο.
Αυτό το τέμπλο έχει μια πρωτοτυπία: Η Παναγία εικονίζεται μ’ ένα βλέμμα αυστηρό, ελεγκτικό, επιβλητικό και όχι πράο, όπως συνηθίζεται.
Στην ακμή της η Μονή έφτασε να φιλοξενεί σαράντα μοναχούς, ενώ καταστράφηκε το 1941, πλην του καθολικού, από τα στρατεύματα Κατοχής, άνδρες των οποίων φρόντισαν να χαράξουν τα ονόματά τους πάνω σε αγιογραφίες, αφήνοντας το κατάμαυρο στίγμα τους.
Σ’ αυτό τον χώρο η πίστη, η ιστορία, η ψυχή και η φύση κλώθονται σε μια μαγική ενότητα.
Το πολύτιμο άρωμα του πνεύματος σε κυκλώνει. Όλα αποκαλύπτουν την ομορφιά και τη σοφία του Θεού.
Και οδηγείσαι σε επίκληση του πόθου της αληθινής ζωής, που χαράζει καινούργιους κόσμους στα τρικυμισμένα πέλαγα.
Και πλημμυρισμένος από το νέκταρ του Θεού, καταλαβαίνεις ότι μέσα σου κρύβεται η αθανασία, μέσα σου φωλιάζει η χαρά.
Και τότε νικάς την πραγματικότητα, κάνοντας τη σάρκα πνεύμα…
Από τα βάθη της μνήμης της Μονής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου Περιβλέπτου Ιωαννίνων αναδύεται η αγάπη, που υφαίνεται ανάμεσα στους ανθρώπους και δίνει πάντα πρόθυμη απόκριση σε κάθε κραυγή, που ζητάει βοήθεια, σε κάθε ιαχή αγωνίας…
Και η απόκριση είναι η ψυχική μακαριότητα…
