Με λαμπρότητα εορτάστηκε το Γενέθλιον της Θεοτόκου από τη μια άκρη έως την άλλη της Αλβανίας. Από το Αργυρόκαστρο και τη Χειμμάρα μέχρι το Πόγδαρετς εόρτασαν ιστορικοί ναοί και παλιές Μονές της Γέννησης της Θεοτόκου.Ανάμεσά τους οι Μονές στην Αδρενίτσα, στη Δέρμη Χειμμάρας και οι ναοί στο Λάμποβο Αργυροκάστρου, στη Βοκόπολη Μπερατίου, στο Σεράνι Πρεμετής, στο Βουνό Χειμμάρας, στο Μάλιγκραντ Πρεσπών (αλβανική πλευρά) κ.α.
Ακόμη εόρτασαν και οι ναοί της Γεννήσεως της Παναγίας στους Σχωριάδες Αργυροκάστρου στην Ποροντίνα Κορυτσάς, στην Πεσκέπη του Πόγδαρετς, ενώ ο Μητροπολίτης Ελμπασάν Νικόλαος ιερούργησε στο ναό του Αγίου Αθανασίου της πόλης.
Εξάλλου ο Μητροπολίτης Ελμπασάν Αντώνιος, που ιερούργησε στο ναό Αγίου Νικολάου Ελμπασάν, και ο Μητροπολίτης Αμαντίας Ναθαναήλ, που ιερούργησε στο καθεδρικό ναό "Ανάσταση" Τιράνων διάβασαν ευχές στους μαθητές και στις μαθήτριες για τη νέα σχολική χρόνια.
Στη Μονή της Αρδενίτσας
Στη Μονή της Αρδενίτσας, ανακαινισμένη από τον Αρχιεπίσκοπο Αναστάσιο, που το παρελθόν της ξεκινάει από τα χρόνια του Δεσποτάτου της Ηπείρου, τιμήθηκε το Γενέθλιον της Παναγίας στις 8 Σεπτεμβρίου.
Σύμφωνα με καταγραφές το σωζόμενο καθολικό της Μονἠς είναι πολύ μεταγενέστερο του αρχικού.
Να σημειωθεί ότι οι προσκυνητές, που προσήλθαν στην εορτάζουσα Μονή μέσα στην κατανυκτική ατμόσφαιρα του χώρου, ένιωσαν την ταπεινότητα, ναι την ταπεινότητα της Παναγιάς.
Στην Πεσκέπη του Πόγραδετς ο Κορυτσάς Ιωάννης
Στην Πεσκέπη του Πόγραδετς, στον ομώνυμο ναό, ιερούργησε ο Μητροπολίτης Κορυτσάς Ιωάννης, τονίζοντας στο κήρυγμά του ότι η ζωή της Παναγίας από τη γένησή της έως τη μετάστασή της στους ουρανούς μάς δείχνει το δρόμο της σωτηρίας της ψυχής.
Και αυτός ο δρόμος έχει τις πινακίδες της αγάπης, της αυτοθυσίας, της προσφοράς για τους άλλους. Και ακόμη της ανεξικακίας, της συγχωρητικότητας, της ανοχής των σφαλμάτων των άλλων.
Στο Λάμποβο Αργυροκάστρου
Πανηγυρικά εόρτασε ο ναός της Γεννήσεως της Θεοτόκου στο Λάμποβο Αργυροκάστρου, που μπορεί να χαρακτηριστεί ως μία από τις σπουδαιότερες βυζαντινές εκκλησίες που σώζονται στην ευρύτερη περιοχή, καθώς, σύμφωνα με την παράδοση, ιδρύθηκε από τον Αυτοκράτορα του Βυζαντίου Ιουστινιανό (6ος αιων.). Και όπως διασώζεται χάρισε στο ναό τεμάχιο Τίμιου Ξύλου
Η τεχνοτροπία του τρούλου και του κυρίως ναού, παραπέμπει ανήκει τέλος της Μεσοβυζαντινής Περίοδο (8ος – 12ος αιών), ενώ υπάρχουν και μεταγενέστερες προσθήκες του νάρθηκα, του καμπαναριού και του χαγιατιού. Το Λάμποβο του Σταυρού ανήκει στην ευρύτερη περιοχή της αρχαίας Αδριανούπολης (Δρόπολης) και ενδεχομένως ο Ιουστινιανός – που χαρακτηρίστηκε ως ο μεγαλύτερος κατασκευαστής όλων των εποχών – να έκτισε και εκεί ναό. Πρέπει όμως να διατηρηθούν κάποιες επιφυλάξεις γιατί πολλές φορές οι χωρικοί, για να αποκτήσει φήμη το μοναστήρι ή το χωριό τους, ανέφεραν σαν κτήτορα τον Ιουστινιανό.
Στη Μοσχόπολη
Στην εκκλησία της Γεννήσεως της Θεοτόκου στη Μοσχόπολη, τελέστηκε θεία λειτουργία με συμμετοχή πιτών και από άλλες περιοχές της Αλβανίας.
Είναι από τους παλαιότερους στην Αλβανία ναούς και ένα από τα πιο γνωστά πολιτιστικά και ιστορικά μνημεία στην περιοχή.
Σύμφωνα με την παράδοση χτίστηκε το 554 από τον αυτοκράτορα Ιουστινιανό, ο οποίος αφιέρωσε σ’ αυτή ένα τεμάχιο του Σταυρού του Χριστού.
Ωστόσο, η σημερινή δομή της εκκλησίας, όπως προκύπτει από την τεχνοτροπία του τρούλου και του κυρίως ναού – σύμφωνα με τους ειδικούς στην ιστορία και την αρχιτεκτονική – χρονολογείται από τον X -XI αιώνα.
Η καθηγήτρια ιστορίας Μιρέλα Μούχο σημειώνει ότι «αυτή η εκκλησία σώζεται από τον Μεσαίωνα και τη χαρακτηρίζει κομμάτι του πολιτισμού της Αλβανίας».
Φαίνεται πως υπάρχουν και μεταγενέστερες προσθήκες του νάρθηκα, του καμπαναριού και του χαγιατιού. Ο Ναός είναι βυζαντινού ρυθμού με ψηλό τρούλο στο κέντρο και έχει σχήμα εγγεγραμμένου σταυροειδούς.
Στο σπήλαιο της Παναγίας
Στη νησίδα Μαλιγκράντ του αλβανικού τμήματος της λίμνης των Πρεσπών υπάρχει ο ναός της Παναγίας της Γλυκοφιλούσας, αφιερωμένος στο Γενέθλιο της Θεοτόκου, σε μια βραχώδη σπηλιά, όπου τελέστηκε θεία λειτουργία.
Πρόκειται για παμπάλαιο ναό, αφού σύμφωνα με αρχαιολόγους, ως έτος ίδρυσής της αναφέρεται το 1369.
Από αυτό το ναό προέρχεται η εικόνα της Παναγίας με το Χριστό, που εκτίθεται στο Εθνικό Μουσείο Μεσαιωνικής Τέχνης Κορυτσάς. Είναι εικονογραφημένη με τα τεχνικά χαρακτηριστικά της σχολής της Οχρίδας, επηρεασμένης από την παράδοση της εποχής των Παλαιολόγων.
Το παράδειγμα της Παναγίας
Οι πιστοί, που συγκεντρώθηκαν στους ναούς, συλλογίστηκαν ότι κάποτε έζησε πάνω στη γη μας η Θεοτόκος.
Η ζωή της δεν χαρακτηριζόταν από ευημερία και ο δρόμος της δεν ήταν σπαρμένος με ρόδα.
Και σκέφτηκαν ότι και ο δικός τους δρόμος κάνει τα βήματά τους διστακτικά, αιματωμένα, ποτισμένα με το δάκρυ του πόνου, βαριά από το βάρος οδυνηρών πληγμάτων.
Όμως το παράδειγμα της Παναγίας, το παράδειγμα της άφθαστης υπομονής της, πολλά έχει και για τις περιπτώσεις αυτές να πει. Παρακολουθεί με πολλή, βέβαια, οδύνη το μαρτύριοτου Χριστού. Δεν πέφτει όμως, δεν λιποθυμεί, δεν βγάζει απέλπιδες κραυγές, όπως θα έκανε άλλη μητέρα. Μένει σιωπηλή.
Ματώνει η τρυφερή της καρδιά, αλλά υπομένει με καρτερία τη σκληρή δοκιμασία. Και δείχνει τον υπερθαύμαστο ηρωισμό της ψυχής της.
Προς αυτή στρέφουν ευλαβικά τα μάτια της ψυχής τους, όσες φορές πιέζονται τα στήθη τους, όπως έκαναν και οι πρόγονοί τους τα χρόνια της αθεΐας στη χώρα.
.jpg)
.jpg)
