Ο δημοσιογράφος Θωμάς Νούσιας παραθέτει στο Short Stories στιγμές που ο Μίκης Θεοδωράκης μοιράστηκε μαζί του από την εποχή που έζησε με την οικογένειά του στα Γιάννινα του Μεσοπολέμου
Γιάννινα 1932. Το αγοράκι που χαμογελάει στον φακό είναι ο Μίκης Θεοδωράκης. Δίπλα ο πατέρας του Γιώργος, γενικός διοικητής Ηπείρου, διορισμένος από τον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο.
Στις τρεις πρώτες τάξεις του δημοτικού ο Μίκης ήταν μαθητής στην Καπλάνειο. Είχε δασκάλα την Αγλαΐα Δεβέκου-Χουλιάρα. Τριάντα χρόνια αργότερα ήμουν κι εγώ μαθητής στο ίδιο σχολείο και είχα την ίδια δασκάλα. Την κυρία Αγλαΐα. Η οποία μου χάρισε ένα ξύλινο αριθμητήριο με μεγάλες πολύχρωμες χάντρες για να μάθω πρόσθεση και αφαίρεση.
Ο Μίκης όμως –τότε τον φώναζαν Μιχαλάκη– είχε πολύ πιο ενδιαφέρουσες αναμνήσεις από τη δασκάλα μας. Τους έβαλε μια μέρα να γράψουν έκθεση με θέμα τους κομμουνιστές! Ήταν η εποχή του ιδιώνυμου και των πρώτων διώξεων κατά των κομμουνιστών. Φαίνεται πως οι δάσκαλοι είχαν εντολή να κάνουν στα σχολεία διαφώτιση.
Ρωτάει λοιπόν ο Μίκης τη μητέρα του τι είναι οι κομμουνιστές.
– Δεν ξέρω, παιδί μου.
– Είναι καλοί ή κακοί;
– Νομίζω κακοί.
– Μήπως είναι σαν τους Εβραίους που βάζουν τα παιδάκια μέσα σε βαρέλια με καρφιά και τα πετάνε στη λίμνη;
– Ίσως.
Τον φοβέριζαν με αυτό το παραμύθι για να μην πλησιάζει μόνος του στη λίμνη και πέσει μέσα.
Τα γράφει λοιπόν αυτά τα παλαβά ο Μίκης στην έκθεση και τη διαβάζει στην τάξη. Μόλις φτάνει στο σημείο με τους Εβραίους, τα παιδάκια και τα βαρέλια με τα καρφιά, η κυρία Αγλαΐα τον σταματάει:
Ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος επισκέπτεται τα Γιάννινα και ο Γιώργος Θεοδωράκης τον καλεί σπίτι του να του κάνει το τραπέζι. «Εμείς θα φάμε στην τραπεζαρία με τον πρόεδρο. Εσύ θα φας στην κουζίνα με την υπηρέτρια» λέει στον Μίκη η μητέρα του. Θυμώνει εκείνος, τραβάει το τραπεζομάντιλο και αδειάζει στο πάτωμα σουπιέρες και πιατέλες, σούπες, σαλάτες και ψητά.Τον παίρνει ο Βενιζέλος στην αγκαλιά του να τον καλμάρει και ο Μίκης κατουράει. Τον κάνει μούσκεμα. Και ο Βενιζέλος σχολιάζει: «Κατάλαβα. Ο Μιχαλάκης είναι αντιβενιζελικός σαν τον παππού του».
Τις ιστορίες αυτές τις άκουσα από τον ίδιο τον Μίκη. Η μία από τις φωτογραφίες που συνοδεύει το κείμενο είναι του φίλου Λάζαρου Σακελλαρίου.Επίσης βρήκα άλλη μια φωτογραφία-ντοκουμέντο για την οποία δεν είχε καμιά πληροφορία. Παρατηρώντας τα πρόσωπα και ανατρέχοντας σε άλλες παλιές φωτογραφίες, βρήκα ότι το αγοράκι που στέκεται με τα χέρια στις τσέπες είναι ο Μίκης Θεοδωράκης στην τελετή της θεμελίωσης του σημερινού Δημαρχείου το 1931. Δίπλα στον μικρό Μίκη στέκεται ο πατέρας του Γιώργος και πίσω του είναι ο δήμαρχος Δημήτριος Βλαχλείδης
Έστειλα τη φωτογραφία στον Μίκη λίγους μήνες πριν φύγει από τη ζωή και μου απάντησε με μήνυμα: «Σ’ ευχαριστώ. Με συγκίνησες».