«Το είπαμε, το κάναμε», τόνισε χαρακτηριστικά ο Πρωθυπουργός, εκφράζοντας την ικανοποίησή του που μια διεκδίκηση, την οποία είχε στηρίξει ο ίδιος από τη Βίτσα το φθινόπωρο του 2019 είχε αίσιο τέλος! Όπως ανέφερε «το Ζαγόρι αποκτά, πλέον, παγκόσμια αναγνώριση και ακτινοβολία και προφανώς αυτό ισοδυναμεί και με μια ισχυρότατη εμπορική ονομασία»!
Σε μια αποκλειστική συνέντευξη – «ποταμό» ο Κ. Μητσοτάκης αναφέρθηκε σε σοβαρά ζητήματα εξωτερικής πολιτικής (με ειδική αναφορά σε Τουρκία, Βόρεια Μακεδονία και Αλβανία), στις Ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου, αλλά και σε εκκρεμότητες των οδικών υποδομών στην Ήπειρο. «Ποτέ δεν υποσχέθηκα θαύματα, αλλά προσπάθεια. Κι αυτή συνεχίζεται. Να ξέρουμε, όμως, ότι έργα που περίμεναν δεκαετίες δεν μπορούν να γίνουν σε μήνες», τόνισε απευθυνόμενος στους Ηπειρώτες, από τους οποίους ζήτησε την κριτική, αλλά και την κατανόησή τους…
Η συνέντευξη
Ερ.: Αγαπημένος σας τόπος κ. Πρωθυπουργέ η Ήπειρος και τα Ιωάννινα. Αυτή την φορά ένα σπουδαίο γεγονός και μοναδική ευκαιρία για την Ήπειρο η ένταξη του Ζαγορίου στην Ουνέσκο. Τι μπορεί να σημαίνει αυτό για την περιοχή;
- Η Ήπειρος είναι όντως αγαπημένος μου τόπος και, όπως καλά γνωρίζετε, εδώ έρχομαι αρκετά συχνά για λίγες μέρες επαφής με την υπέροχη φύση. Τώρα για την ένταξη του δήμου Ζαγορίου στην Ουνέσκο, όπως καταλαβαίνετε, θα μπορούσα να μιλάω επί ώρες. Θα περιοριστώ, ωστόσο, σε μία σύντομη απάντηση.
Ήταν μία διεκδίκηση που και εγώ ο ίδιος είχα στηρίξει από τη Βίτσα, το φθινόπωρο του 2019. Και, σήμερα, αποτελεί μία χειροπιαστή πραγματικότητα. «Το είπαμε, το κάναμε», όπως λέει και το σύνθημά μας. Και υπήρξε αποτέλεσμα μιας διαρκούς και καλά συντονισμένης προσπάθειας από πολλούς φορείς.
Το Υπουργείο Πολιτισμού, μαζί με τον Δήμο και την Περιφέρεια έθεσαν τον στόχο. Και, στη συνέχεια, με τη συνεργασία του υπουργείου Εξωτερικών της αποστολής μας στην Ουνέσκο και με τη βοήθεια όλης της κυβέρνησης φτάσαμε στο αίσιο τέλος. Μία εξέλιξη, με μεγάλη συμβολική αλλά και πρακτική σημασία για το ίδιο το Ζαγόρι. Αλλά, θα έλεγα, και για ολόκληρη τη χώρα, αφού για πρώτη φορά εγγράφεται στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς ένας ολόκληρος Δήμος της Ελλάδας.
Μέχρι σήμερα είχαμε συγκεκριμένα μνημεία της Ουνέσκο τα οποία βρίσκονται σε 18 περιοχές του τόπου μας. Ενώ εδώ έχουμε έναν ολόκληρο Δήμο να αναδεικνύεται ως πολιτιστικό τοπίο και μνημείο της νεώτερης Ελλάδας. Ένα γεγονός που πιστοποιεί τη μοναδικότητα του πολιτιστικού φορτίου που φέρει ο δήμος Ζαγορίου και επιβάλλει την απόλυτη προστασία του. Θα πρέπει, συνεπώς, να διατηρείται αναλλοίωτο ως οικιστικό και πολιτιστικό σύνολο για τις επόμενες γενιές. Γιατί η ομορφιά της παράδοσης δεν είναι μόνο οι ιστορίες του παρελθόντος, αλλά και εκείνες τις οποίες θα διηγούνται στο μέλλον.
Το Ζαγόρι αποκτά, πλέον, παγκόσμια αναγνώριση και ακτινοβολία και προφανώς αυτό ισοδυναμεί και με μια ισχυρότατη εμπορική ονομασία. Ένα brand name, από τη σωστή αξιοποίηση του οποίου η ευρύτερη περιοχή, μπορεί να αποκομίσει ανεκτίμητα οφέλη. Με νέες προοπτικές ανάπτυξης και απασχόλησης.
Στο εξής, ο τόπος αναβαθμίζεται ως πόλος τουρισμού υψηλής προστιθέμενης αξίας. Και καθώς, πλέον, είναι προσβάσιμος χάρη στις μεγάλες οδικές αρτηρίες που συνδέουν την Ήπειρο με την υπόλοιπη Ελλάδα, μπορεί να καταστεί πρωτοπόρο στην πρόοδο της περιοχής. Όλα αυτά, βέβαια, πάντα σε ήπια και αρμονικά μεγέθη. Γιατί κληρονομιά μας δεν είναι, απλώς, το παρελθόν μας. Είναι και κομμάτι της ουσίας του σύγχρονου εαυτού μας.
Ερ.: Σε λίγες μέρες έχουμε Ευρωεκλογές. Γιατί οι Έλληνες πρέπει να συνταχθούν με την Νέα Δημοκρατία, όπως ζητάτε σε κάθε δημόσια εμφάνισή σας;
- Φαντάζομαι πως όλοι συμφωνούμε πως η χώρα έχει ανάγκη από άλματα προς το μέλλον. Συμφωνούμε ότι η Ελλάδα χρειάζεται μεταρρυθμίσεις που θα ξεριζώνουν νοοτροπίες και πρακτικές που την κρατούν πίσω. Ώστε η πατρίδα μας να προσεγγίσει τις πιο προηγμένες χώρες της Ευρώπης σε όλα τα πεδία: καλύτερους μισθούς, ισχυρούς θεσμούς και δημιουργικά δικαιώματα. Με ασφάλεια, εξυπηρέτηση του πολίτη και προστασία της φύσης.
Προϋπόθεση για την πορεία αυτή, που έχει ξεκινήσει, είναι η πολιτική σταθερότητα που θα εγγυηθεί τη συνέχειά της. Γι’ αυτό και την αντιτάσσουμε στο βασικό σύνθημα της αντιπολίτευσης περί «ανατροπής». Μία «ανατροπή», που μπορεί να ανοίξει για τη χώρα τον δρόμο για επικίνδυνες περιπέτειες.
Σταθερότητα, ωστόσο, δεν σημαίνει στασιμότητα. Αλλά, αντίθετα, δηλώνει τη νέα ορμή που χρειαζόμαστε, ώστε να ξεπεράσουμε τα λάθη και να πολλαπλασιάσουμε τα σωστά στη διαδρομή μας.
Στην Ευρωβουλή, άλλωστε, μας περιμένουν διεκδικήσεις που συνδέονται με το μέλλον της Ένωσης, όσο και με την καθημερινότητα στον τόπο μας. Εκεί θα πρέπει να πετύχουμε μία από κοινού αντιμετώπιση της ακρίβειας από την ανεξέλεγκτη δράση των πολυεθνικών που ρυθμίζουν τις τιμές στα κράτη-μέλη με βάση τα δικά τους συμφέροντα. Να χαράξουμε μία νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική με περισσότερα κονδύλια για τους αγρότες μας. Έναν δυναμικό και συντονισμένο δρόμο στο Μεταναστευτικό. Όπως και ένα Ταμείο το οποίο θα χρηματοδοτήσει την άμυνα ολόκληρης της ηπείρου μας.
Έχει, συνεπώς, κρίσιμη σημασία ποια δύναμη θα εκφράζει για τα 5 επόμενα χρόνια την εθνική φωνή στις Βρυξέλλες. Και η Νέα Δημοκρατία έχει αποδείξει ότι μπορεί να το κάνει. Όχι μόνο γιατί ήταν η παράταξη που έβαλε την Ελλάδα στην οικογένεια της Ευρώπης και την κράτησε εκεί όταν κινδύνεψε. Αλλά και γιατί έχει, ήδη, καταγράψει τι μπορεί να πετύχει.
Θυμίζω ότι η δική μας κυβέρνηση καθιέρωσε τα σύνορά μας και ως ανατολικά όρια της Ένωσης. Έφερε το Πράσινο Διαβατήριο την εποχή του Κορωνοϊού. Έκανε κοινοτική απόφαση τις προτάσεις της για τον έλεγχο των τιμών στην ενεργειακή κρίση. Και, βέβαια, η Ν.Δ και εγώ προσωπικά διαπραγματευτήκαμε και φέραμε στη χώρα περίπου 60 δις από το Ταμείο Ανάκαμψης και το ΕΣΠΑ. Χρήματα που, σήμερα, γίνονται δρόμοι και υποδομές. Μετρό και ηλεκτρικά λεωφορεία. Ανακαινισμένα νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας. Ενισχύσεις σε επιχειρήσεις. Αλλά και σύγχρονα όπλα για την Εθνική μας Άμυνα.
Επομένως στις 9 Ιουνίου δεν υπάρχουν περιθώρια για αδιαφορία ή για επιπόλαιες επιλογές. Η κάθε ψήφος θα σημάνει πολλά και για την Ελλάδα και για την Ευρώπη. Γι’ αυτό και πρέπει να είναι ψήφος ευθύνης, ωριμότητας, αποτελέσματος και ελπίδας.
Ερ.: Η Ευρώπη μπορεί να κάνει παρεμβάσεις σε εθνικού περιεχομένου ζητήματα; Στις διαφορές μας, για παράδειγμα, με Τουρκία, Αλβανία, Βόρεια Μακεδονία;
- Να πω ότι κανένα από τα ζητήματα τα οποία εννοείτε δεν είναι διμερές. Είναι θέματα που είτε προβλέπονται από διεθνείς συνθήκες, είτε ορίζονται από το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας. Προφανώς, λοιπόν, αφορούν την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως και τις ΗΠΑ και όλη τη διεθνή κοινότητα.
Βέβαια, μιλάμε για διαφορετικά προβλήματα, άρα διαφορετικού τύπου είναι οι παρεμβάσεις για τις οποίες ρωτάτε.
Με την Τουρκία, για παράδειγμα, το μόνο που μας χωρίζει είναι η χάραξη θαλασσίων ζωνών, δηλαδή υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ, στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσόγειο. Τον λόγο, συνεπώς, έχει το Διεθνές Δίκαιο. Και μέχρι τότε με τους γείτονές μας μπορούμε να αναζητούμε τρόπους ώστε να μη ζούμε με ένταση, αλλά με συνεργασία που ωφελεί και τους δύο λαούς.
Στη Βόρεια Μακεδονία, πάλι, απάντηση στην προκλητική στάση της προέδρου Σιλιάνοφσκα έχουν ήδη δώσει η Ευρώπη και η Αμερική. Απάντηση, όμως, θα δώσει και η Αθήνα καθώς από αυτήν περνά το ευρωπαϊκό μέλλον των Σκοπίων. Και εκεί μπορεί να σταματήσει. Αυτό πρέπει να το αντιληφθούν κάποιοι εκεί όσο και κάποιοι εδώ, που ζητούν να καταθέσουμε στους γείτονες όλα τα διαπραγματευτικά μας όπλα. Αυτοί που αφού μας φόρτωσαν μία προβληματική συμφωνία, τώρα μας ζητούν και τα ρέστα…
Όσον αφορά, τέλος, την Αλβανία, επίσης έχω κάνει σαφές, η ευρωπαϊκή της πορεία, περνά απ’ την Ελλάδα. Όπως περνά και από τον σεβασμό στις αρχές του Κράτους Δικαίου που πρέπει να τηρηθούν και στην περίπτωση του φυλακισμένου εκλεγμένου δημάρχου και υποψήφιου Ευρωβουλευτή μας Φρέντη Μπελέρη.
Ερ.: Πώς κρίνετε την συμπεριφορά και τις δηλώσεις της νέας προέδρου της Βόρειας Μακεδονίας, αλλά και του πρωθυπουργού της γείτονας χώρας που καταπατούν την συμφωνία των Πρεσπών;
- Οι δηλώσεις αυτές είναι παράνομες, προκλητικές, απαράδεκτες. Και ως τέτοιες επιστρέφονται στα Σκόπια. Σε περίπτωση που η νέα ηγεσία επιμείνει να αμφισβητεί τον πυρήνα της Συμφωνίας σχετικά με την ονομασία της χώρας και την αποκαλούν έτσι όπως θέλουν να την αποκαλούν, τότε θα πρέπει να γνωρίζουν ότι ο ευρωπαϊκός δρόμος τους θα παραμείνει κλειστός.
Αυτά τα λέω με απόλυτη αποφασιστικότητα διότι η Ελλάδα, ως η ισχυρή φιλελεύθερη δημοκρατία στα Βαλκάνια, δεν θα επιτρέψει να παιχτούν παιχνίδια σε βάρος της. Σε βάρος της περιοχής και εν τέλει σε βάρος της Ευρώπης. Δεν το λέω με χαρά διότι με όλους τους γείτονές μας θέλουμε καλές σχέσεις. Άλλωστε νομίζω ότι και οι πολίτες της Βόρειας Μακεδονίας δεν θέλουν ούτε εντάσεις, ούτε εθνικισμούς. Εύχομαι και ελπίζω ότι η ηγεσία τους θα συνετιστεί και θα επανέλθει στον σωστό δρόμο.
Ερ.: Πώς κρίνετε την συμπεριφορά του Αλβανού Προέδρου Έντι Ράμα σε σχέση και με το ότι εξακολουθεί να είναι φυλακισμένος ο Φρ. Μπελέρης;
- Σε σχέση με την ομιλία που έκανε, πρόσφατα στο Γαλάτσι, ήταν μια ανεπίσημη προεκλογική συγκέντρωση την οποία η Ελλάδα, ως δημοκρατία, δεν είχε κανένα λόγο και κανένα φόβο να την ακυρώσει. Όσον αφορά τον Φρέντη Μπελέρη, είναι πλέον αποδεδειγμένο ότι στην περίπτωσή του καταπατάται το Κράτος Δικαίου, γι’ αυτό και ενόχλησε τόσο πολύ η ένταξή του στο Ευρωψηφοδέλτιο της ΝΔ. Όμως το Κράτος Δικαίου και ο σεβασμός στα δικαιώματα της ελληνικής μειονότητας στην Αλβανία, είναι όπως είπα, βασικές προϋποθέσεις για την ευρωπαϊκή πορεία, αλλά και τη γενικότερη πρόοδο της Αλβανίας.
Θα επισημάνω, πάντως, για μια ακόμα φορά την υποκριτική στάση της αντιπολίτευσης. Θυμίζω ότι πριν ένα χρόνο, όταν συνελήφθη ο Φρέντη, ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ έσπευσαν να καταγγείλουν τη «σύλληψη του υποψήφιου Δημάρχου Χιμάρας και την προσπάθεια εκφοβισμού της ελληνικής μειονότητας».
Αμέσως μετά, ο ίδιος προσωπικά, προειδοποίησα ότι η προστασία των δικαιωμάτων της ελληνικής μειονότητας και το Κράτος Δικαίου στην Αλβανία, είναι όρος για την ευρωπαϊκή της πορεία. Η Νέα Δημοκρατία στάθηκε, όλο αυτό το διάστημα στο πλευρό του με επισκέψεις στη φυλακή και παρουσία στις υποτιθέμενες δίκες. Και, βέβαια, στη συνέχεια εντάξαμε τον Μπελέρη στο ευρωψηφοδέλτιό μας.
Τώρα, λοιπόν, η αντιπολίτευση, είτε ευθέως είτε αφήνοντας αιχμές, τον χαρακτηρίζει ακροδεξιό, και μάλιστα με επιχειρήματα τα οποία έχουν καταπέσει στην δικαιοσύνη, υιοθετώντας την προπαγάνδα των ακραίων της Αλβανίας. Το έχω πει και το επαναλαμβάνω: οι αντίπαλοί μας αντιμετωπίζουν, δυστυχώς, τα πάντα μέσα από έναν αντιπολιτευτικό φακό χωρίς να αξιολογούν τα γεγονότα και να καθορίζουν τις κινήσεις τους με οδηγό το εθνικό συμφέρον
Ερ.: Η Ήπειρος είναι στον προγραμματισμό των προτεραιοτήτων σας κατά τη συνέχιση της κυβερνητικής θητείας;
- Θα κάνω πως δεν άκουσα το ερώτημα. Γιατί στην Ήπειρο συμπυκνώνεται η πολιτική μας της περιφερειακή ανάπτυξης και της ειδικής ενίσχυσης των περιοχών που αντιμετωπίζουν γεωγραφικούς ή άλλους περιορισμούς. Γι’ αυτό και εξαρχής ο στόχος μας για τον τόπο είναι η άρση της γεωγραφικής του απομόνωσης. Τα πολλά έργα και οι επενδύσεις που θα δημιουργήσουν δουλειές οι οποίες θα κρατούν τους νέους στις πόλεις και τα χωριά.
Σε αυτή την κατεύθυνση αξιοποιούμε όλα τα όπλα που έχουμε στη διάθεσή μας: το Ταμείο Ανάκαμψης, το νέο ΕΣΠΑ, τα προγράμματα Δημοσίων Επενδύσεων και Αγροτικής Ανάπτυξης, το πρόγραμμα Αντώνης Τρίτσης, καθώς και συμπράξεις με τον ιδιωτικό τομέα. Όπως βλέπετε όλη η διαθέσιμη χρηματοδοτική δύναμη πυρός χρησιμοποιείται στην Ήπειρο.
Στηρίζουμε την περιοχή με περισσότερα από 350 έργα, προϋπολογισμού άνω του ενός εκατομμυρίου το καθένα. Άλλα ολοκληρώθηκαν, άλλα είναι σε εξέλιξη, και άλλα υπό σχεδιασμό. Ο συνολικός προϋπολογισμός για την περιφέρεια, ωστόσο, είναι πάνω από δυο δις ευρώ. Για την Ήπειρο του 2030 με ισχυρό πρωτογενή τομέα με έμφαση στην κτηνοτροφία. Με σημαντική παρουσία στο εμπόριο και τη μεταποίηση. Αλλά και στον τουρισμό με πρωτοβουλίες όπως αυτές που είδαμε στο Ζαγόρι.
Ερ.: Εξακολουθούν, πάντως, να υπάρχουν εκκρεμότητες με οδικούς άξονες στην Ήπειρο, όπως η σύνδεση Ιωάννινα-Κακαβιά, Πρέβεζα-Ηγουμενίτσα και Πρέβεζα - Φιλιππιάδα. Να προσδοκούν οι Ηπειρώτες ισχυρότερες παρεμβάσεις τέτοιες που θα θέτουν την Ήπειρο πιο δυναμικά σε τροχιά ανάπτυξης;
- Όπως προανέφερα, στόχος είναι σύντομα η Περιφέρεια να μην έχει κανένα σημείο της σε γεωγραφική απομόνωση. Και θα τον πετύχουμε. Άλλωστε γι’ αυτό γίνονται τα μεγάλα οδικά έργα, όπως η σύνδεση Γιάννενα – Κακαβιά. Η αναβάθμιση του αεροδρομίου των Ιωαννίνων, ώστε ο Διεθνής Αερολιμένας Ιωαννίνων «Βασιλεύς Πύρρος» να ανοίξει τα φτερά του σε αυτό το κομβικό σημείο της χώρας μας. Και, φυσικά, η αξιοποίηση του λιμανιού της Ηγουμενίτσας, που παραχωρήθηκε πέρυσι τον Οκτώβριο έναντι 84 εκατομμυρίων ευρώ. Η Ήπειρος αναδεικνύεται, έτσι και σε μεταφορικό κέντρο της χώρας.
Με την ευκαιρία να αναφερθώ πιο αναλυτικά σε ορισμένα έργα και τα προβλήματά τους. Ξέρετε ότι η σύνδεση των Ιωαννίνων με την Κακαβιά, ύψους 310 εκατομμυρίων ευρώ, περιλαμβάνει την κατασκευή νέου αυτοκινητοδρόμου 46,4 χιλιομέτρων, με 6 ανισόπεδους κόμβους, καθώς και την αναβάθμιση του άξονα Καλπάκι - Κακαβιά 23,38 χιλιομέτρων με κατασκευή νέων διαβάσεων. Δημοπρατήθηκε αρχικά το 2023. Αλλά λόγω προσφυγών ο διαγωνισμός ακυρώθηκε. Δημοπρατήθηκε ξανά και πλέον έχει ανακηρυχθεί προσωρινός ανάδοχος. Περιμένουμε η σύμβαση να υπογραφεί τους επόμενους μήνες.
Σε ό,τι αφορά στη σύνδεση της Ιονίας Οδού με την Πρέβεζα, γνωρίζω ότι πρόκειται για έργο μεγάλης κυκλοφοριακής σημασίας, θα αποσυμφορήσει την Φιλιππιάδα, μέσα από την οποία διέρχεται η κίνηση προς τα παράλια της Ηπείρου. Αυτό το έργο βρίσκεται στην ωρίμανση της μελέτης και των τριών τμημάτων. Παράκαμψη Φιλιππιάδας - Γέφυρα Καλογήρου. Παράκαμψη Λούρου. Γέφυρα Καλογήρου – Λούρος. Και από την Περιφέρεια θα πρέπει, τώρα, να εξεταστεί ο βέλτιστος τρόπος υλοποίησης του έργου.
Θέλω, πάντως, να είμαι ειλικρινής. Ποτέ δεν υποσχέθηκα θαύματα, αλλά προσπάθεια. Κι αυτή συνεχίζεται. Να ξέρουμε, όμως, ότι έργα που περίμεναν δεκαετίες δεν μπορούν να γίνουν σε μήνες. Πολύ περισσότερο, όταν πρόκειται για τεράστιες κατασκευές οι οποίες προϋποθέτουν μελέτες και χρονοβόρες διαδικασίες ώστε να υλοποιηθούν όπως πρέπει. Θα ήθελα, λοιπόν, την κριτική αλλά και την κατανόηση των Ηπειρωτών. Ώστε μαζί να ξεπερνάμε τις δυσκολίες και να πετυχαίνουμε όσα θέλουμε και μας αξίζουν.