Επί χρόνια με κουδούνια και ντόπιες φορεσιές λένε τα «Λαζαρούδια»

Του π. Ηλία Μάκου

Επί χρόνια το κάνουν, το έκαναν και φέτος στα Γιάννινα,  οι Γιώργος Μακρίδης και Μήτσος Ξαξίρης,  ντυμένοι με ντόπιες φορεσιές, κρατώντας στα χέρια ένα στολισμένο καλάθι με λουλούδια, αλλά και κουδούνια, τραγούδησαν τα «Λαζαρούδια» τόσο στον περιφερειάρχη Ηπείρου Αλέκο Καχριμάνη, όσο και στη δημοτική αρχή Ιωαννιτών.

Σε μια συμβολική κίνηση και προκειμένου να στείλουν ένα μήνυμα αισιοδοξίας και ελπίδας, που το έχει ανάγκη η κοινωνία, ειδικά στις ημέρες, που διανύουμε, δεν παραλείπουν να αναβιώνουν την παράδοση.

Αλλά και να τονίσουν την ανάγκη τα ήθη και τα έθιμά μας να διατηρηθούν ζωντανά. Η παράδοση είναι ένα ψυχικό βίωμα, απαραίτητο ως μια ηθική αναβάπτιση και ως μια επιστροφή στις ρίζες μας.

Οι παραδόσεις του τόπου μας, όταν μας αγγίζουν εσωτερικά, μας θωρακίζουν, γιατί ενισχύουν την ανθρωπιστική και την πολιτιστική μας ταυτότητα.

Εξάλλου πρέπει να αφήνουμε την ψυχή μας με ταπείνωση ανοικτή στο ασύλληπτοι μυστήριο της ανάστασης, για να μπορέσει να απαλλαγεί οπωσδήποτε από την πλάνη, που καλλιεργούν γύρω μας οι δουλωμένοι στα πάθη, ότι τάχα αληθινό είναι μονάχα, αυτό, που βλέπουμε.

Να σημειωθεί ότι παλαιότερα στην Ήπειρο, για να απεικονίσουν την Ανάσταση του Λάζαρου, να συμβολίσουν δηλαδή τη νίκη του Χριστού και τη συντριπτική ήττα του θανάτου, ενώ παράλληλα υποδηλώνονταν και η ανθοφορία της φύσης, που έχει αναστάσιμο χαρακτήρα, έφτιαχναν ένα ομοίωμα του Λάζαρου.

Τα παιδιά τριγύριζαν στα σπίτια και τραγουδούσαν τα «λαζαρικά» και έλεγαν και παινέματα στους νοικοκυραίους. Στην Ήπειρο μάλιστα, στις κτηνοτροφικές περιοχές, χτύπαγαν ταυτόχρονα και μεγαλοκούδουνα.

Οι νοικοκυρές τους έδιναν αυγά, αλλά και λεφτά ή ό,τι άλλο είχαν. Πάντα όλοι κάτι έβρισκαν να δώσουν.

Το καλάθι ήταν το κυρίαρχο στοιχείο στη γυροβολιά για τα κάλαντα του Λαζάρου, για να συγκεντρώνονται τα αυγά, που προσφέρονταν.

Υπήρχαν δύο είδη καλαθιών που χρησιμοποιούνταν. Το ένα το κυλινδρικό, το συνηθισμένο, με το χερούλι από πάνω. Και το άλλο το κομψό, σε σχήμα αυγοειδές, με το χερούλι από πάνω κολλημένο στις δύο άκρες Μέσα στο καλάθι η κάθε παρέα έβαζε ένα αβγό, για «φόλι», ώστε να μη ξεκινούν τα κάλαντα έχοντάς το άδειο.

Για να μη σπάνε τα αυγά μέσα στο καλάθι έβαζαν λίγο μαλλί ή άν δεν είχαν απ΄ αυτό, έβαζαν λίγα άχυρα.

Όσο δύσκολη και αν είναι η τωρινή περίοδος, η παράδοση του τόπου μας, όταν μας αγγίζει εσωτερικά, μας θωρακίζει, γιατί ενισχύει την ανθρωπιστική και την πολιτιστική μας ταυτότητα.