Δύο ξεχωριστά έθιμα γίνονται τη Δευτέρα του Πάσχα σε χωριά της Θεσπρωτίας και συγκεκριμένα στο Γηρομέρι Φιλιατών και στη Σίδερη Φιλιατών. Στο χωριό Γηρομέρι αναβιώνει τη Δευτέρα του Πάσχα το μοναδικό ταφικό έθιμο στην Ελλάδα, που έχει ρίζες στις αρχές του 18ου αιώνα. Αμέσως μετά τη θεία λειτουργία στο ναό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος του νεκροταφείου, κάτοικοι και συγγενείς νεκρών, πηγαίνουν με οργανοπαίχτες πάνω από τους τάφους. Οι συγγενείς του νεκρού, παραγγέλνουν το αγαπημένο τραγούδι του όσο ήταν στη ζωή, να ακουστεί πάνω από τον τάφο του. Με κλαρίνα, ντέφια, λαούτα και ακορντεόν, σπάει η νεκρική σιωπή και γιορτάζουν τη Λαμπρή, με τους δικούς τους ανθρώπους που έφυγαν. Στη συνέχεια, όλοι όσοι βρίσκονται στο νεκροταφείο, στήνουν γλέντι με παραδοσιακά τραγούδια και το έθιμο, συνεχίζεται από γενιά σε γενιά. Εξάλλου στη Σίδερη, τη δεύτερη μέρα του Πάσχα τα «όργανα» δηλαδή συνήθως τρεις μουσικοί με κλαρίνο, βιολί και ντέφι γυρνούν όλο το χωριό, όλα τα σπίτια και τραγουδάνε. Ο κόσμος ακολουθεί και σε κάθε σπίτι στήνουν το χορό και πίνουν κρασί ή τσίπουρο. (Η φωτογραφία είναι από την αναβίωση του ταφικού εθίμου στο Γηρομέρι το 1950).