Αντιδράσεις, με σοβαρό, ήπιο και υπεύθυνο τρόπο, εκδηλώνονται στη Θεσπρωτία, με αφορμή την προκλητικότητα των Αλβανών για τους "Τσάμηδες". Πέρα από τον προβληματισμό απλών κατοίκων του νομού, που θεωρούν αδιανόητη την ανιστόρητη αλβανική προπαγάνδα, πριν μερικούς μήνες η δημοτική αρχή Φιλιατών καταδίκασε την ονομασία "Τσαμερία", που αναγράφηκε σε πέτρα, που μεταφέρθηκε από την κωμόπολη των Φιλιατών και τοποθετήθηκε στην κεντρική πλατεία των Τιράνων. Το ίδιο έπραξαν, τότε, και τοπικοί πολιτικοί παράγοντες.
ΟΜΙΛΙΕΣ ΚΑΙ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ
Στο πλαίσιο ενημέρωσης, εντάσσονται οι ομιλίες ανά την Ελλάδα του Θεσπρωτού πρώην υπουργού Αλέκου Παπαδόπυολου, με αφορμή ένα βιβλίο για τις ελληνοαλβανικές σχέσεις, καθώς και η αρθρογραφία του Θεσπρωτού Χρήστου Μπότζιου, πρεσβευτή ε.τ. και συμβούλου του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Γκοτζιά, όπως και του πρώην βουλευτή Θεσπρωτίας Ηλία Βεζδρεβάνη, που έχει δώσει εδώ και πολλά χρόνια μάχες γι' αυτό το θέμα, αλλά και του Θεσπρωτού πρώην υφυπουργού Αντώνη Μπέζα, που δημοσίευσε πρόσφατα στην εβδομαδιαία εφημερίδα "Παρόν" σχετικό κείμενο. Σ' αυτό αναφέρει μεταξύ άλλων:" Η ιδέα της «Μεγάλης Αλβανίας» γίνεται ολοένα και πιο διαδεδομένη τα τελευταία χρόνια στη γειτονική χώρα. Αν αυτές οι αλυτρωτικές φωνές ήταν προϊόντα μιας περιθωριακής ομάδας ή υφίσταντο μόνο ως επικοινωνιακό παιχνίδι για εσωτερική κατανάλωση, τότε τα πράγματα δεν θα ήταν ιδιαίτερα ανησυχητικά. Δεν συμβαίνει όμως αυτό. Πέραν του κόμματος των Τσάμηδων, οι αλυτρωτικές απόψεις αποτελούν επίσημη κυβερνητική θέση και δεσπόζουσα ιδεολογία στους πνευματικούς θεσμούς, όπως στην Ακαδημία, τα Πανεπιστήμια ή τα μέσα ενημέρωσης. Η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική από την προπαγάνδα του αλβανικού εθνικισμού. Οι επικεφαλής των Τσάμηδων εκείνης της εποχής, έχοντας αποδεδειγμένα σαν στόχο την ενσωμάτωση περιοχών της Ηπείρου (Θεσπρωτία- Πρέβεζα) στο αλβανικό κράτος, συγκρότησαν ένοπλα τμήματα, από το 1941 μέχρι το καλοκαίρι του 1943 με την επίβλεψη και συνεργασία των ιταλικών κατοχικών δυνάμεων και στη συνέχεια, από το καλοκαίρι του 1943 μέχρι το καλοκαίρι του 1944 με την επίβλεψη των γερμανικών δυνάμεων κατοχής και συμμετείχαν σε διώξεις, λεηλασίες, δολοφονίες εκτελέσεις, καταστροφές περιουσιών και άλλες βιαιότητες. Επομένως, όχι μόνο, δεν έγινε γενοκτονία των Τσάμηδων, αλλά εντελώς αντίθετα, οι Τσάμηδες, ως συνεργάτες των Ιταλών και των Γερμανών, επιχείρησαν την «εκκαθάριση» του ελληνικού- χριστιανικού πληθυσμού, είτε μέσω του φυσικού του αφανισμού, είτε μέσω της τρομοκράτησης και φυγής του. Απέναντι στη φασιστική βαρβαρότητα, το ελληνικό στοιχείο κράτησε στάση άμυνας και αξιοπρέπειας. Ακόμη και η εκκένωση της Θεσπρωτίας από τον αλβανομουσουλμανικό πληθυσμό το καλοκαίρι του 1944 - μετά από απόφαση της ηγεσίας τους για αποχώρηση υπό το βάρος των εγκλημάτων τους - υπήρξε συντεταγμένη και δε συνοδεύτηκε από ενέργειες των στρατιωτικών μονάδων του ΕΔΕΣ εναντίον του άμαχου πληθυσμού. Για τους Τσάμηδες, μάλιστα, που είχαν εμπλακεί σε εγκλήματα, τηρήθηκαν οι διαδικασίες που προβλέπουν οι διεθνείς συνθήκες, έγιναν δηλαδή δίκες από τα Δικαστήρια Δοσίλογων Ιωαννίνων. Στη διαπραγμάτευση που βρίσκεται σε εξέλιξη, η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να καταστήσει σαφές στην αλβανική ηγεσία ότι η υιοθέτηση παντελώς ανυπόστατων απαιτήσεων παλαιών συνεργατών των ναζί, δεν ευνοεί την μεταξύ μας φιλία και την ευρωπαϊκή προοπτική της γειτονικής χώρας. Πολύ περισσότερο οι εδαφικές διεκδικήσεις, αλλά ούτε και οι περιουσιακές διεκδικήσεις και η λεγόμενη «αποκατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους», έχουν οποιαδήποτε βάση σύμφωνα με το Διεθνές, το Ευρωπαϊκό Δίκαιο και το Χάρτη της ΕΕ για τα Θεμελιώδη Δικαιώματα του Ανθρώπου".
ΟΜΙΛΙΕΣ ΚΑΙ ΑΡΘΡΟΓΡΑΦΙΑ
Στο πλαίσιο ενημέρωσης, εντάσσονται οι ομιλίες ανά την Ελλάδα του Θεσπρωτού πρώην υπουργού Αλέκου Παπαδόπυολου, με αφορμή ένα βιβλίο για τις ελληνοαλβανικές σχέσεις, καθώς και η αρθρογραφία του Θεσπρωτού Χρήστου Μπότζιου, πρεσβευτή ε.τ. και συμβούλου του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Γκοτζιά, όπως και του πρώην βουλευτή Θεσπρωτίας Ηλία Βεζδρεβάνη, που έχει δώσει εδώ και πολλά χρόνια μάχες γι' αυτό το θέμα, αλλά και του Θεσπρωτού πρώην υφυπουργού Αντώνη Μπέζα, που δημοσίευσε πρόσφατα στην εβδομαδιαία εφημερίδα "Παρόν" σχετικό κείμενο. Σ' αυτό αναφέρει μεταξύ άλλων:" Η ιδέα της «Μεγάλης Αλβανίας» γίνεται ολοένα και πιο διαδεδομένη τα τελευταία χρόνια στη γειτονική χώρα. Αν αυτές οι αλυτρωτικές φωνές ήταν προϊόντα μιας περιθωριακής ομάδας ή υφίσταντο μόνο ως επικοινωνιακό παιχνίδι για εσωτερική κατανάλωση, τότε τα πράγματα δεν θα ήταν ιδιαίτερα ανησυχητικά. Δεν συμβαίνει όμως αυτό. Πέραν του κόμματος των Τσάμηδων, οι αλυτρωτικές απόψεις αποτελούν επίσημη κυβερνητική θέση και δεσπόζουσα ιδεολογία στους πνευματικούς θεσμούς, όπως στην Ακαδημία, τα Πανεπιστήμια ή τα μέσα ενημέρωσης. Η πραγματικότητα είναι πολύ διαφορετική από την προπαγάνδα του αλβανικού εθνικισμού. Οι επικεφαλής των Τσάμηδων εκείνης της εποχής, έχοντας αποδεδειγμένα σαν στόχο την ενσωμάτωση περιοχών της Ηπείρου (Θεσπρωτία- Πρέβεζα) στο αλβανικό κράτος, συγκρότησαν ένοπλα τμήματα, από το 1941 μέχρι το καλοκαίρι του 1943 με την επίβλεψη και συνεργασία των ιταλικών κατοχικών δυνάμεων και στη συνέχεια, από το καλοκαίρι του 1943 μέχρι το καλοκαίρι του 1944 με την επίβλεψη των γερμανικών δυνάμεων κατοχής και συμμετείχαν σε διώξεις, λεηλασίες, δολοφονίες εκτελέσεις, καταστροφές περιουσιών και άλλες βιαιότητες. Επομένως, όχι μόνο, δεν έγινε γενοκτονία των Τσάμηδων, αλλά εντελώς αντίθετα, οι Τσάμηδες, ως συνεργάτες των Ιταλών και των Γερμανών, επιχείρησαν την «εκκαθάριση» του ελληνικού- χριστιανικού πληθυσμού, είτε μέσω του φυσικού του αφανισμού, είτε μέσω της τρομοκράτησης και φυγής του. Απέναντι στη φασιστική βαρβαρότητα, το ελληνικό στοιχείο κράτησε στάση άμυνας και αξιοπρέπειας. Ακόμη και η εκκένωση της Θεσπρωτίας από τον αλβανομουσουλμανικό πληθυσμό το καλοκαίρι του 1944 - μετά από απόφαση της ηγεσίας τους για αποχώρηση υπό το βάρος των εγκλημάτων τους - υπήρξε συντεταγμένη και δε συνοδεύτηκε από ενέργειες των στρατιωτικών μονάδων του ΕΔΕΣ εναντίον του άμαχου πληθυσμού. Για τους Τσάμηδες, μάλιστα, που είχαν εμπλακεί σε εγκλήματα, τηρήθηκαν οι διαδικασίες που προβλέπουν οι διεθνείς συνθήκες, έγιναν δηλαδή δίκες από τα Δικαστήρια Δοσίλογων Ιωαννίνων. Στη διαπραγμάτευση που βρίσκεται σε εξέλιξη, η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να καταστήσει σαφές στην αλβανική ηγεσία ότι η υιοθέτηση παντελώς ανυπόστατων απαιτήσεων παλαιών συνεργατών των ναζί, δεν ευνοεί την μεταξύ μας φιλία και την ευρωπαϊκή προοπτική της γειτονικής χώρας. Πολύ περισσότερο οι εδαφικές διεκδικήσεις, αλλά ούτε και οι περιουσιακές διεκδικήσεις και η λεγόμενη «αποκατάσταση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους», έχουν οποιαδήποτε βάση σύμφωνα με το Διεθνές, το Ευρωπαϊκό Δίκαιο και το Χάρτη της ΕΕ για τα Θεμελιώδη Δικαιώματα του Ανθρώπου".