Νοσταλγικές μνήμες ξυπνούν για την Ηγουμενίτσα του χθες: Η ιστορία ενός μικρού οικισμού, που έγινε πόλη...
Νοσταλγικές μνήμες ξύπνησαν μέσα από παλαιές φωτογραφίες για την Ηγουμενίτσα του χθες, όταν η πόλη δεν είχε τη σημερινή της μορφή, αλλά επί της ουσίας ήταν ένα πανέμορφος μικρός οικισμός. Έτσι δεν παραμερίζεται και δεν εξαφανίζεται το παρελθόν, ενώ παράλληλα δημιουργείται στο ανθρώπινο δυναμικό μια καινούργια συνείδηση, όχι μια ζωή καμωμένη από καινούργια ουσία, αλλά μια καινούργια άποψη πάνω στο παλαιό περιεχόμενο της ζωής. Στη διήμερη έκθεση φωτογραφίας, που οργάνωσε το Α΄ Δημοτικό Σχολείο Ηγουμενίτσας, εικόνες ασπρόμαυρες, ξεθωριασμένες μεν από τον
χρόνο, αλλά, που κρατούν ζωντανό το ρομαντισμό της παλαιάς Ηγουμενίτσας, αποτελούν ένα σπάνιο φωτογραφικό υλικό (παραχωρήθηκε από τις προσωπικές συλλογές του δημοσιογράφου-εκδότη Ευάγγελου Αναστασίου
και του Ιωάννη Κιόχου και τις οποίες επιμελήθηκε καλλιτεχνικά ο φωτογράφος Αντώνης Παπαλάμπρου), δείχνουν μια Ηγουμενίτσα αισθαντική και αισθητική.
***
Οι οικισμοί της περιοχής κατά τα χρόνια της Τουρκοκρατίας ήταν το Γραικοχώρι με τους περισσότερους κατοίκους, πρόκειται για κατοίκους κατεστραμμένων χωριών, Αρβανίτες, Σουλιώτες κ.α. Μετά ακολουθεί η Γράβα με 35 οικογένειες, ένα κοινό σχολείο με 13 μαθητές και το λιμάνι η αλλιώς Γουμενίτσα με 15 κατοίκους ένα καφενεδάκι κι ένα τελωνείο με το όνομα Dogana. Στις αρχές του 20ου αιώνα ο Χαμίτ Μπέης του Γραικοχωρίου σε συνεργασία με τον φίλο του Σουλτάνο Ρεσσάτ Πασσά, προσπαθεί να δημιουργήσει μια πόλη-λιμάνι, όπου θα αποτελούσε και την πρωτεύουσα της Θεσπρωτίας με το όνομα Ρεσαντιέ. Όμως η πόλη δεν είχε ούτε ανθρώπους, ούτε μαγαζιά. Έτσι διάφοροι άνθρωποι από τα γειτονικά χωριά ήρθαν στην Ρεσαντιέ να ζήσουν. Οι πιο πλούσιοι αγόρασαν στρέμματα γης από τον Μπέη. Στη συνέχεια έχτισε ενα μακροσκελές κτήριο με σχήμα Γ, που απλωνόταν από τη σημερινή οδό της 8ης Δεκεμβρίου έως αυτής της Κύπρου. Το κτήριο αυτό αποτελούταν από ισόγεια καταστήματα, όπως ένα πανδοχείο στον πρώτο όροφο, από κάτω ενα εστιατόριο, φούρνος, ηλεκροφωτιστήριο, φανοποιείο. Το 1916 ιδρύεται ειρηνοδικείο, το 1928 παράρτημα εφορίας και ταμείου και το 1930 συμβολιογραφείο. Παράλληλα ο πληθυσμός της ενισχύεται και με μαούνες αρχίζει η επικοινωνία με την Κέρκυρα. Το 1936 με την ίδρυση του νομού Θεσπρωτίας η Ηγουμενίτσα προήχθη σε δήμο και ορίζεται πρωτεύουσα του νομού. Κατά την διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου καταστρέφεται από τα Γερμανικά στρατεύματα σε συνεργασία με ντόπιους Μουσουλμανοτσάμηδες και μετά το τέλος του ανοικοδομείται με νέο σχέδιο. Το 1960 με την εκβάθυνση του διαύλου δημιουργείται η πορθμιακή γραμμή Ηγουμενίτσας-Κέρκυρας και η ακτοπλοϊκή σύνδεση με την Ιταλία.
***
Πέρα από τα συναισθήματα, στην αδιατάρακτη πορεία της ιστορίας, τα πάντα υπόκεινται στις πιο ραγδαίες μεταβολές. Δεν σβήνει όμως ποτέ η ύπαρξή των περασμένων καταστάσεων, έστω και μέσα από φωτογραφίες.
***
Οι οικισμοί της περιοχής κατά τα χρόνια της Τουρκοκρατίας ήταν το Γραικοχώρι με τους περισσότερους κατοίκους, πρόκειται για κατοίκους κατεστραμμένων χωριών, Αρβανίτες, Σουλιώτες κ.α. Μετά ακολουθεί η Γράβα με 35 οικογένειες, ένα κοινό σχολείο με 13 μαθητές και το λιμάνι η αλλιώς Γουμενίτσα με 15 κατοίκους ένα καφενεδάκι κι ένα τελωνείο με το όνομα Dogana. Στις αρχές του 20ου αιώνα ο Χαμίτ Μπέης του Γραικοχωρίου σε συνεργασία με τον φίλο του Σουλτάνο Ρεσσάτ Πασσά, προσπαθεί να δημιουργήσει μια πόλη-λιμάνι, όπου θα αποτελούσε και την πρωτεύουσα της Θεσπρωτίας με το όνομα Ρεσαντιέ. Όμως η πόλη δεν είχε ούτε ανθρώπους, ούτε μαγαζιά. Έτσι διάφοροι άνθρωποι από τα γειτονικά χωριά ήρθαν στην Ρεσαντιέ να ζήσουν. Οι πιο πλούσιοι αγόρασαν στρέμματα γης από τον Μπέη. Στη συνέχεια έχτισε ενα μακροσκελές κτήριο με σχήμα Γ, που απλωνόταν από τη σημερινή οδό της 8ης Δεκεμβρίου έως αυτής της Κύπρου. Το κτήριο αυτό αποτελούταν από ισόγεια καταστήματα, όπως ένα πανδοχείο στον πρώτο όροφο, από κάτω ενα εστιατόριο, φούρνος, ηλεκροφωτιστήριο, φανοποιείο. Το 1916 ιδρύεται ειρηνοδικείο, το 1928 παράρτημα εφορίας και ταμείου και το 1930 συμβολιογραφείο. Παράλληλα ο πληθυσμός της ενισχύεται και με μαούνες αρχίζει η επικοινωνία με την Κέρκυρα. Το 1936 με την ίδρυση του νομού Θεσπρωτίας η Ηγουμενίτσα προήχθη σε δήμο και ορίζεται πρωτεύουσα του νομού. Κατά την διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου καταστρέφεται από τα Γερμανικά στρατεύματα σε συνεργασία με ντόπιους Μουσουλμανοτσάμηδες και μετά το τέλος του ανοικοδομείται με νέο σχέδιο. Το 1960 με την εκβάθυνση του διαύλου δημιουργείται η πορθμιακή γραμμή Ηγουμενίτσας-Κέρκυρας και η ακτοπλοϊκή σύνδεση με την Ιταλία.
***
Πέρα από τα συναισθήματα, στην αδιατάρακτη πορεία της ιστορίας, τα πάντα υπόκεινται στις πιο ραγδαίες μεταβολές. Δεν σβήνει όμως ποτέ η ύπαρξή των περασμένων καταστάσεων, έστω και μέσα από φωτογραφίες.