Νοσταλγικές στιγμές από τον τρύγο στα αμπέλια των χωριών της Θεσπρωτίας κατά το παρελθόν!

Oι μικροαμπελουργοί, όσοι έχουν απομείνει, στη Θεσπρωτία άρχισαν να τρυγίζουν τα αμπέλια τους! Βρεθήκαμε σε χωριά της Παραμυθιάς και η όλη εικόνα είναι, τουλάχιστον, ρομαντική. Και σε ταξιδεύει νοσταλγικά στο παρελθόν. Έστω και αν δεν έχει την παλαιά τελετουργία. Από τα μέσα Σεπτεμβρίου και πολλές φορές μέχρι και τις αρχές Οκτωβρίου γίνεται ο τρύγος.  Γενιές και γενιές μεγάλωσαν με τα μοναδικά βιώματα του τρύγου. Τα παλαιότερα χρόνια ο τρύγος είχε περισσότερο
τη μορφή πανηγυριού σε καθορισμένες ημέρες. Οι ημέρες εκείνες ήταν ημέρες χαράς. Το χωριό άδειαζε και η ζωή μεταφερόταν στα αμπέλια. Τα σταφύλια όσο ωριμάζουν αποκτούν χρώμα και γλυκύτητα. Η ώρα της ωρίμασης και του τρύγου του σταφυλιού έχουν φτάσει όταν οι ρώγες αποκτήσουν το επιθυμητό χρώμα και άρωμα, καθώς και την κατάλληλη αναλογία σακχάρων και οξέων. Παλαιότερα στο νομό άνθρωποι κάθε ηλικίας συμμετείχαν σε αυτήν την ευχάριστη διαδικασία. Τραγούδια, φωνές και πειράγματα παντού. Ακόμα και τα παιδιά έπαιρναν μέρος τραγουδώντας. Οι δουλειές όλες μοιρασμένες. Άλλοι έκοβαν τα σταφύλια, άλλοι με τις κοφήνες πάνω στα ζώα κουβαλάγανε τα σταφύλια στους ληνούς, άλλοι πάταγαν τα σταφύλια και τέλος άλλοι κουβάλαγαν το μούστο με τα ασκιά (τομάρια). Ο μούστος συνήθως αποθηκευόταν με μεγάλη προσοχή σε μεγάλα ξύλινα βαρέλια, τους λεγόμενους τσιπουρίτες. Εκεί ζυμωνόταν αρχικά με το φλοιό των σταφυλιών για να πάρει το επιθυμητό χρώμα. Μετά μεταγγιζόταν στα κανονικά βαρέλια, όπου ζυμωνόταν (έβραζε) και γινόταν κρασί. Το κρασί αποκτούσε το χρώμα του από τη ζύμωση του μούστου από τους φλοιούς των σταφυλιών. Ένα μεγάλο κομμάτι της γεωργική παράδοσης ήταν και η παραγωγή του τσίπουρου. Παράλληλα οι νοικοκυρές φτιάχνανε τα παραδοσιακά προϊόντα του μούστου, τη γνωστή μουσταλευριά και τα μουστοκούλουρα, αλλά και το γλυκό πετιμέζι. Ο τρύγος λοιπόν ήταν μια μεγάλη γιορτή.