Το Γαρδίκι Φιλιατών, αναφέρεται από την ΙΑ
Αρχαιολογική Περιφέρεια Ηπείρου, "ως μικρό
οχυρωμένο πολισμάτιον από τους Ελληνιστικούς χρόνους". Αλλά και ο Γάλλος ιστορικός Πουκεβίλ, που περιόδευσε στην
περιοχή, στις αρχές του 18ου, αιώνα αναφέρει ότι το Γαρδίκι είναι πολύ
αρχαιότερο από τα υπόλοιπα χωριά.
Ο ιστορικός Βασίλης
Κραψίτης πστον τόμο του "ΘΕΣΠΡΩΤΙΚΑ" σημειώνει ότι τα χωριά της
Μουργκάνας ιδρύθηκαν μετά το διωγμό των Ελλήνων χριστιανών από τα εύπορα χωριά
της
δυτικής πλευράς
του νομού από τους Αλβανοτσάμηδες και τους
εξισλαμισθέντες Έλληνες, την περίοδο 1650-1700.
Σ' αυτά τα χωριά δεν
περιλαμβάνεται το Γαρδίκι, το οποίο προϋπήρχε.
Το όνομα Γαρδίκι έχει δύο εκδοχές. Σύμφωνα με την πρώτη προέρχεται από
την Σλαβική λέξη GRAD που σημαίνει «μικρή πόλις». Σύμφωνα με τη δεύτερη
εκδοχή η λέξη Γαρδίκι προέρχεται από την λέξη GUARD που σημαίνει
οχυρωμένος.