Eντελώς μόνοι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτε!

Του π. Ιωήλ Κωνστάνταρου
Έχει λεχθεί και είναι βεβαίως αλήθεια ότι η καρδιά του αποστόλου Παύλου, ήταν ένα ηφαίστειο αγάπης. Αγάπης για το Θεό, αλλά και για τους ανθρώπους. Αγάπης που η λάβα της θέρμαινε τα πάντα, μα περισσότερο κάλυπτε τους εν Χριστώ συνεργάτες του. Αυτό βλέπουμε και στο κλείσιμο του ΙΣΤ' κεφαλαίου της Α' προς Κορινθίους Επιστολής. Και αυτές ακριβώς οι τελικές προτροπές και οι χαιρετισμοί, συγκινούν τον πιστό που μελετά τα θεόπνευστα αυτά κείμενα. Ας προσεγγίσουμε για λίγο την αποστολική αυτή αγάπη, που αποτυπώνεται τόσο εναργώς
μέσα στο ιερό κείμενο. Κατ' αρχήν βλέπουμε ότι ο ίδιος ο Παύλος σημειώνει στους αποδέκτες της Επιστολής του ότι τους συνεργάτες του, όφειλαν οι πιστοί να τους εκτιμούν και να αναγνωρίζουν την αξία τους. Και ναι μεν στην προκειμένη περίπτωση αναφέρεται τόσο η ευλογημένη οικογένεια του Στεφανά, που τα μέλη της υπήρξαν ο πρώτος καρπός του κηρύγματος στην Αχαΐα, και έδειξαν τόσο ζήλο ώστε αφιέρωσαν τον εαυτό τους στην υπηρεσία των πιστών, αλλά κάνει και ειδική αναφορά και στα αγαπητά πρόσωπα των Φουρτουνάτου και Αχαϊκού. Στα πρόσωπα αυτά που όπως χαρακτηριστικά γράφει, αναπλήρωσαν το κενό της παρουσίας των Κορινθίων. Το ίδιο φυσικά ισχύει και για τον Ακύλα και την Πρίσκιλλα. Το ευλογημένο αυτό χριστιανικό ζευγάρι για το οποίο τόσα θαυμαστά έχουν γράψει οι πατέρες και οι ερμηνευτές της Εκκλησίας μας και που τόσο συνέδραμαν τον Απόστολο των Εθνών. Ήταν οι συνεργάτες που είχαν μετατρέψει το σπίτι τους σε «κατ' οίκον Εκκλησίαν»!

            Επόμενο ήταν λοιπόν, με τέτοιους συνεργάτες ο Απόστολος να συγκινείται και να ευχαριστεί τον Θεό για τα πρόσωπα που βρίσκονταν πάντοτε δίπλα του, αρωγοί στο κήρυγμα των εθνών.
            Σπουδαίο δίδαγμα αυτό για όλους μας αγαπητοί. Δίδαγμα που μας κάνει να συνειδητοποιούμε πως εντελώς μόνοι μας δεν είναι δυνατόν να έχουμε πρόοδο στην εργασία μας και στην αποστολή μας. Πολύ δε περισσότερο όταν αυτή η αποστολή σχετίζεται με την διάδοση του Ευαγγελίου και με έργα αγάπης.
            Πράγματι, εάν δει κανείς προσεκτικότερα τις Επιστολές του Αποστόλου, θα διαπιστώσει πολύ εύκολα ότι κάτω από τις συστάσεις και τους χαρακτηρισμούς των συνεργατών, κρύβεται μεγάλη ταπείνωση, που εκφράζεται με αυτή ακριβώς τη σύσταση και την προβολή των συνεργατών του.
            Είπε κάποιος, βαθύς μελετητής της προσωπικότητας του Παύλου, ότι μέσα από τα κείμενα αυτά, ο Απόστολος, συνειδητά ταπεινώνει τον εαυτό του και υψώνει τους αγαπημένους του συνεργάτες, «τους συνεργούς εν Χριστώ». Και αυτό είναι αλήθεια, διότι χωρίς αυτούς, επόμενο ήταν, να αντιμετώπιζε περισσότερους κόπους και μεγαλύτερους πειρασμούς και ίσως μικρότερη επιτυχία στο αποστολικό του έργο.
            Τουλάχιστον, όσοι βρίσκονται σε τέτοιες θέσεις, μέσα από τα ίδια τα πράγματα διαπιστώνουν του λόγου το αληθές.
            Μπορεί ο άλλος να είναι όντως χαρισματούχος, να διαθέτει ακόμα και ηγετικά προσόντα. Τι να το κάνει όμως εάν αδυνατεί να έχει τη σωστή επικοινωνία με τους άμεσους συνεργάτες του; Τι να κάνω αδελφέ μου τα χαρίσματά σου, όταν δεν γνωρίζεις την «τέχνη της συνεργασίας»; Όταν δηλ. νομίζεις ότι μόνο εσύ είσαι που γνωρίζεις τα πάντα και όλοι οι άλλοι οφείλουν να υποτάσσονται στη δική σου γνώμη;...
            Να υποστηρίξουμε ότι πρόκειται περί προβληματικών προσωπικοτήτων; Δεν το λέμε εμείς, τα ίδια τα πράγματα το αποδεικνύουν. Και βλέπει κανείς πόσα έργα και πόσοι αγώνες θα μπορούσαν να έχουν αίσιον πέρας, αλλά δυστυχώς ανατρέπονται, ακριβώς από την καταραμένη αυτή νοοτροπία και την «ασθένεια» της μη συνεργασίας.
            Να αγγίξουμε τώρα και τον ευαίσθητο τομέα της συνεργασίας και στο χώρο της Εκκλησίας;
            Δυστυχώς, εδώ που θα έπρεπε να υπάρχει η υποδειγματική αυτή αρετή, παντού και πάντοτε, κάποιες φορές, για να φανεί βεβαίως και η ανθρώπινη αδυναμία, τα πράγματα αποδεικνύουν ότι δυστυχώς τα αξιώματα δεν επιτρέπουν πάντοτε να λειτουργεί και η αναγκαία ευαισθησία που εκφράζεται με την απαραίτητη συνεργασία προϊσταμένων και υφισταμένων. Και εδώ τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο τραγικά, όταν διαπιστώνεται ότι απουσιάζει η βάση και το επιστέγασμα των αρετών, δηλ. η ταπείνωση και η αγάπη.
            Ο ευαγγελιστής Ιωάννης, ο μαθητής της αγάπης, είναι τόσο αποκαλυπτικός και ρεαλιστικός και στην παράγραφο αυτή της πνευματικής ζωής. Η Γ' Καθολική Επιστολή θα πρέπει να μελετηθεί από όλους και με πολλή προσοχή ώστε να βγουν τα ανάλογα διδάγματα και συμπεράσματα.
            Ναι. Ο προϊστάμενος, είτε στην πολιτεία, είτε στον χώρο εργασίας, είτε οπουδήποτε αλλού,  είναι απολύτως αναγκαίο να είναι ελεύθερη προσωπικότητα. Να μην είναι δέσμιος σε συμπλέγματα κατωτερότητας και φυσικά, να μην επηρεάζεται από «την αυλή» (εάν και όπου αυτή, κακώς μεν, υπάρχει). Να προσέχει όσο ο,τιδήποτε άλλο τα «αγκάθια και τριβόλια» αυτά και να χαίρεται όταν αναγνωρίζει πως οι συνεργάτες του διαθέτουν χαρίσματα. Να δοξάζει δε τον Θεό όταν διαπιστώνει σ' αυτούς χαρίσματα που ο ίδιος δεν διαθέτει. Κυρίως δε να φυγαδεύει από την καρδιά του τον κακό δαίμονα της προκαταλήψεως.
            Οίκοθεν δε νοείται ότι και οι συνεργάτες θα πρέπει να βρίσκονται σε καθαρά αποστολικά επίπεδα ήθους, ταπεινώσεως, αγάπης κτλ.
            Οπωσδήποτε τα θεόπνευστα αυτά κείμενα, προβάλλονται από την Εκκλησία μας ως παραδείγματα για να βρουν μιμητές. Και φυσικό είναι σε κάθε εποχή και τόπο να βρίσκονται οι ωραίες ψυχές με αισθήματα αγάπης και ευγένειας που το νιώθουν ως ανάγκη και υποχρέωση να διακονήσουν την Εκκλησία μας. Να διακονήσουν στα έργα ευποιίας και προσφοράς προς τον αδελφό.
            Η προτροπή του Αποστόλου είναι να εκτιμούμε τα πρόσωπα αυτά και να αναγνωρίζουμε την αξία τους, τον πόνο τους, τη θυσία τους και την ανιδιοτελή προσφορά τους.
            Το έργο του Χριστού, φίλοι μου, δεν είναι εύκολο. Γι' αυτό και έχουμε ανάγκη τη συνδρομή ο ένας του άλλου. Δε θα παύσουν βεβαίως να υφίστανται και οι επιλήσμονες... Τούτο όμως δεν έχει καμία απολύτως σημασία.
            Δίπλα στους πρωτοπόρους στο έργο του Χριστού, πάντοτε θα βρίσκονται και αυτοί οι οποίοι δίνουν τη ζωή τους εν υπακοή για την αγάπη και τη δόξα του Χριστού, έχοντας πάντοτε κατά νου το Δαυϊτικό λόγο: «Διά τους λόγους των χειλέων σου εγώ εφύλαξα οδούς σκληράς...» (Ψαλμ ΙΣΤ΄4).
            Και πάντοτε οι μεγάλοι και γνήσιοι διάδοχοι των Αποστόλων θα σκέπουν και θα καλύπτουν τον πόνο και τις αδυναμίες των συνεργατών τους, αναδεικνύοντας ταυτοχρόνως με χαρά και ενθουσιασμό τα χαρίσματα και την προσφορά τους.
Δε θα πρέπει να μας διαφεύγει ότι όσο περνά ο καιρός, οι άνθρωποι αισθάνονται ολοένα και περισσότερο σε όλα τα επίπεδα την ανάγκη της όμορφης και ευλογημένης συνεργασίας (αφού, θέλοντας και μη, ούτως ή άλλως η πολυπολιτισμική κοινωνία, είναι πλέον μια πραγματικότητα). Πολύ όμως περισσότερο αυτή την πραγματικότητα, που αποτελεί και Ευαγγελικό τρόπο ζωής, θα πρέπει να την εννοούν οι πιστοί και μάλιστα αυτοί εκ των οποίων εξαρτάται η χάρις της συνεργασίας και της προκοπής του Ευαγγελικού λόγου.